FMCG to skrót szczególnie często używany wśród specjalistów i osób związanych z sektorem spożywczym. Dla osób niekoniecznie obracających się w środowisku branżowym może on zatem budzić wiele wątpliwości. Co to FMCG? Czym charakteryzuje się branża FMCG, która jest jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki? W tym tekście przyglądamy się wszystkim możliwym aspektom związanym z FMCG. Rozpocznijmy od definicji FMCG...
Spis treści:
- Co to znaczy FMCG – definicja FMCG
- Rynek FMCG w Polsce
- Branża FMCG – czym się zajmuje?
- Czym charakteryzuje się rynek FMCG
- Produkty FMCG – produkty szybkozbywalne
- Gdzie kupić artykuły FMCG?
- Działalność w branży FMCG
- Największe firmy z rynku FMCG w Polsce
- Praca w branży FMCG – kogo chętnie zatrudniają pracodawcy
- Jaka jest przyszłość branży FMCG?
- Podsumowanie
Co to znaczy FMCG – definicja FMCG
FMCG to nic innego jak skrót pochodzący od angielskiego zwrotu fast moving consumer goods. W tłumaczeniu na język polski oznacza to szybkozbywalne dobra. Zatem co to FMCG? Skrótem tym określamy na przykład branżę, rynek lub po prostu pewną grupę produktów. Chodzi oczywiście o wspomniane wcześniej dobra szybkozbywalne, czyli wszelkiego rodzaju produkty codziennego użytku, takie jak żywność, środki czyszczące, leki dostępne bez recepty, papierosy czy alkohol.
Dobra szybkozbywalne, które definiują FMCG, to w rzeczywistości wszystkie produkty szybko rotujące o względnie niskich cenach. Jednocześnie produkty FMCG charakteryzują się zazwyczaj niską marżą.
- FMCG to określenie stosowane na dobra szybkozbywalne, czyli produkty codziennego użytku zaspokajające podstawowe potrzeby.
Skrót FMCG jest zwyczajowo wykorzystywany w różnych kontekstach. Możemy na przykład mówić o branży FMCG – czyli zbiorze podmiotów wytwarzających tego typu dobra. Często z rozmowach pojawia się także połączenie, jakim jest producenci FMCG – podobnie jak w przypadku branży, mówimy wtedy o konkretnych producentach, którzy wytwarzają dobra szybkozbywalne.
Rynek FMCG w Polsce
Rynek FMCG w Polsce to ważna część krajowej gospodarki. W 2023 roku wartość rynku FMCG w Polsce opiewała na 275,3 mld zł – wynika z danych NielsenIQ i GfK, w których agencje wzięły pod uwagę sumę wydatków Polek i Polaków na produkty szybkozbywalne. Jeszcze rok wcześniej, czyli w 2022 roku (a dokładniej od marca 2022 do lutego 2023 roku), wartość rynku FMCG opiewała na 254 mld zł.
W ostatnich latach na wzrosty rynku FMCG w Polsce wpływały przede wszystkim rosnące ceny. Na przykład w okresie od marca 2022 do lutego 2023 roku wzrost sprzedaży ilościowej (czyli w sztukach) wynosił 4,1%, podczas gdy wzrost wartości sprzedaży odnotował 16,6% skok.
Rynek FMCG możemy podzielić na segmenty – żywność i napoje oraz chemia i kosmetyki. W analizowanym przez NielsenIQ czasie większym wzrostem wykazywał się ten pierwszy. Żywność i napoje od marca 2022 do lutego 2023 wzrosły wartościowo o 17,7%, z kolei chemia i kosmetyki – o 16,2%.
Branża FMCG – czym się zajmuje?
Branża FMCG to najprościej rzecz ujmując firmy, które zajmują się produkcją i dostarczaniem dóbr szybkozbywalnych. Branża FMCG to producenci żywności, napojów oraz chemii gospodarczej, którzy dostarczają swoje produkty do sklepów.
Zagłębiając się w branżę FMCG można jednak dostrzec, że to wiele więcej procesów towarzyszących głównym celom. Sama produkcja nie byłaby możliwa bez zbadania rynku i potrzeb konsumentów, przygotowania procesu produkcji, dystrybucji, aż na sprzedaży kończąc.
Obecnie granice rynku FMCG nieco się rozmywają – wynika to z przemian zachodzących na rynku. Na przykład sieci handlowe, które zwyczajowo zaklasyfikowalibyśmy do branży retail, coraz częściej zajmują się dodatkowo także produkcją żywności – mowa przede wszystkim o towarach dostępnych na sklepowych półkach pod markami własnymi sieci. I tak na przykład marki własne Lidla liczą już około 200 pozycji.
Czym charakteryzuje się rynek FMCG?
Rynek FMCG charakteryzuje się przede wszystkim ogromnym zróżnicowaniem oferowanych artykułów. Konieczność zaspokojenia różnych potrzeb i gustów polskich konsumentów wpływa na szeroki asortyment na rynku w każdej grupie produktowej. Różnorodność dotyczy zarówno produktów, jak i formatów opakowań.
Na rynek FMCG – jego kształt, kondycję, wielkość oraz produkty – wpływa wiele czynników. Możemy wśród nich wymienić:
- Globalne trendy rynkowe, takie jak zmiany w gustach konsumentów, zmiany w zachowaniach zakupowych czy nowe tendencje, jak na przykład istotny zwrot w kierunki produktów pozytywnie wpływających na zdrowie w okresie pandemii
- Zmiany demograficzne i społeczne, takie jak starzenie się populacji czy wzrost liczby singli
- Zmiany technologiczne, czyli przede wszystkim rozwój technologii, wzrost popularności e-commerce i usług związanych z zakupach. Jednym z ciekawszych trendów jest np. social commerce
- Koniunktura gospodarcza, której wpływ na rynek FMCG jest bezpośredni. W czasie recesji ludzie oszczędzają i inwestują mniej w produkty FMCG, a w czasie boomu gospodarczego wydają więcej na takie produkty.
Produkty FMCG – produkty szybkozbywalne
Które produkty zaliczamy do produktów szybkozbywalnych czyli tzw. FMCG? Produkty FMCG to praktycznie wszystkie dostępne w sklepach spożywczych towary.
Produkty FMCG możemy podzielić na produkty spożywcze (jedzenie i napoje) oraz produkty niespożywcze, określane też mianem non-food, czyli chemię i kosmetyki. Charakterystyczną cechą asortymentu FMCG jest zazwyczaj stosunkowo niska cena oraz niska marża. Obok tego produkty FMCG charakteryzuje też wysoki popyt, a co za tym idzie również wysoki poziom sprzedaży.
Jakie to są produkty FMCG? To szerokie określenie odnosi się do wielu kategorii produktowych. Wśród przykładów produktów FMCG możemy wymienić np. pieczywo, nabiał, wędliny, produkty sypkie, konserwy, dania gotowe, żywność mrożona, warzywa i owoce, przekąski (zarówno słone, jak i słodkie), słodycze, lody, napoje.
Do produktów FMCG należą także artykuły higieniczne i kosmetyki do higieny osobistej, podstawowe artykuły biurowe czy baterie. Wszystkie te produkty można kupić zarówno w supermarkecie jak i osiedlowym sklepie spożywczym. W większości sklepów spożywczych w ramach produktów FMCG dostępne są także podstawowe leki OTC – bez recepty, z obecności których klienci chętnie korzystają w przypadku nagłej potrzeby.
Gdzie kupić artykuły FMCG?
Produkty FMCG są dostępne prawie na każdym kroku. Artykuły spożywcze, tak samo jak kosmetyki, kupimy bowiem w niemal każdym sklepie. Nie ważne, czy będzie to dyskont, supermarket, hipermarket czy osiedlowy sklep. Produkty szybkozbywalne coraz częściej kupowane są także w sklepach internetowych. E-grocery jest kanałem sprzedaży, który szczególnie przyspieszył w czasach pandemii, kiedy realny brak możliwości zmusił wielu konsumentów do zakupów online.
Wybierając miejsce na zakupy produktów FMCG warto zwrócić uwagę na kilka kwestii. Ważną w czasach wysokiej inflacji sprawą stały się ceny – w związku z tym wiele osób stara się wybierać najtańsze sklepy spożywcze w Polsce. Inną kwestią jest rodzaj i szerokość asortymentu. Placówki osiedlowe mają zazwyczaj mniejszy wybór produktów FMCG, ale za to nieraz możemy trafić w nich na unikalne artykuły, których brakuje w dużych sieciach handlowych.
Działalność w branży FMCG
Producenci branży spożywczej nie mają łatwego zadania. Co również dotyczy sieci detalicznych, które także muszą zawalczyć o klienta. Ze względu na dużą skalę rynku FMCG, mamy do czynienia z dużą konkurencją w tej branży.
Samo rozpoczęcie biznesu w branży FMCG jest stosunkowo łatwe. Sektor ten pozostawia także ogromne możliwości zatrudniania i wysokie zarobki.
Największe firmy z rynku FMCG w Polsce
Rynek produktów FMCG w Polsce jest ogromny – działa na nim wielu producentów zarówno tych większych, jak i mniejszych. Wśród największych firm FMCG należy zwrócić uwagę przede wszystkim na te, które oferują różnorodne kategorie produktów:
- Nesté Polska oferująca m.in. marki takie jak Nescafe, Winiary, Nesquik, Gerber czy Nałęczowianka.
- Grupa Maspex z markami Kubuś, Łowicz, Kotlin, Lubella, Tymbark, Krakus, Żubrówka, Soplica czy Absolwent.
- Unilever z markami m.in. takimi jak: Amino, Algida, Knorr, Lipton, Rama, Cif, Domestos i Persil.
- Procter & Gamble oferujący m.in. takie marki jak Ariel, Lenor, Vizir, Pampers, Head & Shoulders, Gillette, Ambi Pur czy Blend-a-Med.
Oprócz tego jest wielu producentów FMCG działających w danej kategorii produktowej, np.:
- Animex,
- Sokołów,
- Cedrob,
- PepsiCo,
- Mars,
- Ferrero,
- Mondelez,
- Colian,
- Lotte Wedel,
- Grupa Żywiec,
- Kompania Piwowarska,
- Philip Morris Polska,
- Grupa Mlekovita,
- Mlekpol.
To tylko nieliczne przykłady firm działających w branży FMCG. Rynek produktów szybkozbywalnych jest ogromny a ilość producentów zdumiewająca.
Praca w branży FMCG – kogo chętnie zatrudniają pracodawcy
Branża FMCG jest także atrakcyjnym sektorem ze względu na ilość oferowanych miejsc pracy. Zatrudnienie mogą w niej znaleźć zarówno wykwalifikowani kandydaci z doświadczeniem, jak i ci bez wyższego wykształcenia oraz dopiero zaczynający życie zawodowe.
Jakie stanowiska czekają na chętnych kandydatów w tej branży?
Oferty pracy dotyczą m.in. pracowników zakładów produkcyjny i laboratoriów, pracowników magazynu, działu logistyki, marketingowców, przedstawicieli handlowych czy sprzedawców.
Zapotrzebowanie na pracowników w branży FMCG jest bardzo duże, największe zakłady zatrudniają nawet po kilka tysięcy pracowników.
Wymagania pracowników w branży FMCG
Wymagania jakie powinien spełniać potencjalny pracownik zależą przede wszystkim od stanowiska. Pracownicy produkcji powinni wyróżniać się pracowitością, punktualnością oraz odpowiedzialnością. Z kolei kandydata do pracy w marketingu powinny wyróżniać zdolności analityczne, kreatywne myślenie. W sprzedaży sprawdzą się osoby, które lubią kontakt z ludźmi i są cierpliwe.
Rynek pod względem zatrudnienia jest perspektywiczny i dochodowy. To odpowiednie miejsce dla osób, które chcą powiększać swoje umiejętności i mieć możliwość awansu.
Zarobki w branży FMCG
Najistotniejszą kwestią dla przyszłych pracowników są oczywiście zarobki na rynku FMCG w Polsce. A te w branży FMCG są tak różnorodne, jak ilość oferowanych stanowisk. Ta kwestia różni się także od doświadczenia czy miasta.
Zarobki na stanowisku dyrektora
Wynagrodzenie na stanowisku dyrektora ds. sprzedaży lub marketingu mogą wahać się od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych miesięcznie. Według portalu wynagordzenia.pl (dane ze stycznia 2022 r.) miesięczne wynagrodzenie całkowite (mediana) na stanowisku dyrektora ds. sprzedaży wynosi 15 880 zł brutto. Co drugi dyrektor ds. sprzedaży otrzymuje pensję od 10 790 zł do 23 000 zł.
Zarobki na stanowisku kierownika
Mediana wynagrodzenia na stanowisku kierownik marki wynosi 9 670 zł brutto. 50% kierowników marki otrzymuje od 7 000 do 13 280 zł brutto. Analityk sprzedaży zarabia średnio 6 600 zł brutto, specjalista ds. marketingu 5 130 zł brutto a przedstawiciel handlowy 5 630 zł brutto.
Zarobki sprzedawcy w Lidlu
Średnie zarobki na stanowisku sprzedawcy wynoszą 4 140 zł brutto miesięcznie. Np. w Lidlu można zarobić od 3 750 do 4 600 zł brutto na początku zatrudnienia. Po roku pracodawca gwarantuje wzrost płacy do poziomu od 3 850 do 4 800 zł brutto a po dwóch latach stażu pracy od 4 100 do 5 050 zł brutto. Natomiast w przypadku pensji załogi magazynów, wynosi ona od 4350 zł brutto do 4750 zł brutto na początku zatrudnienia.
Wraz z rokiem 2023 Lidl wprowadza nowe stawki, z którymi można się zapoznać w naszym artykule o wynagrodzeniu w Lidlu w 2023.
Wynagrodzenie pracownika Biedronki
W Biedronce rozpoczynający pracę mogą liczyć na kwotę wynagrodzenia od 3 460 do 3 800 zł, po 3 latach pracy od 3 600 do 4 050 zł. Wynagrodzenie kierownika sklepu rozpoczyna się od 5 100 zł brutto miesięcznie. Początkujący magazynier może liczyć na wynagrodzenie od 3 800 do 4 100 zł a inspektor ds. administracyjno-magazynowych na 4650 - 4950 zł brutto.
Jaka jest przyszłość branży FMCG?
Przyszłością branży FMCG niewątpliwie jest cyfryzacja, nowe technologie i innowacje. Dotyczą one zarówno produkcji, transportu, magazynowania, jak i sprzedaży. Aby sprostać zmieniającym się potrzebom i wymaganiom klientów, branża musi dostosować zarówno kanały komunikacji jak i sprzedaży produktów FMCG.
W kierunku cyfryzacji
Jednym z kierunków rozwoju rynku FMCG jest sprzedaż internetowa, czyli e-commerce. W związku z tym na rynku pojawia się coraz więcej sklepów e-commerce oraz dark store’ów umożliwiających szybkie zakupy dostarczone przez kuriera w krótkim czasie. Zakupy online są coraz bardziej popularne i są uzupełnieniem wciąż dominujących przychodów ze sprzedaży stacjonarnej.
Z kolei automatyzacja to trend usprawniający logistykę i magazynowanie. Ten kierunek będzie się umacniał.
Działania proekologiczne w branży FMCG
Przy tym wszystkim istotną rolę coraz bardziej odgrywa ochrona środowiska. Jest ona brana pod uwagę na etapie produkcji, transportu czy sprzedaży.
Dobro planety będzie priorytetem w przyszłości całej branży FMCG. Wiele firm z branży FMCG już teraz stara się zmniejszyć swój ślad węglowy poprzez zastosowanie bardziej ekologicznych opakowań czy poprzez redukcję odpadów, ale też podjęte są działania związane z optymalizacją transportu. Branża FMCG zdaje sobię sprawę, że konsument jest coraz bardziej świadomy, i stara się podejmować dobre decyzje dla środowiska.
Podsumowanie
Rynek FMCG rośnie i niestraszne mu są kryzysy - zarówno rynek FMCG w Polsce jak i na świecie. Produkty spożywcze to dobra pierwszej potrzeby z gwarancją wysokiego popytu. Jedno się jednak zmienia. Potrzeby i gusta konsumentów. To one kreują rynek, wymagają zmian, automatyzacji, cyfryzacji, rozwiązań ułatwiających zakupy czy sprawiających, że sam produkt jest bardziej atrakcyjny.
Branża FMCG jest rynkiem wielu możliwości i rozwoju także w kwestii zatrudnienia. Tak prężny rozwój FMCG nie byłby możliwy bez innowacyjności, która stale wpisana jest w rozwój tuż obok działalności proekologicznej. Dodatkowo branża ma przed sobą obiecującą przyszłość, pełną cyfryzacji i automatyzacji.
Foto: StockAdobe(sebra)
