Sytuacja finansowa zmusza Polaków do przemyślanych zakupów. Z roku na rok konsumenci marnotrawią coraz mniej jeszczenia. Według badania BIG InfoMonitor, obecnie z tego tytułu Polacy ponoszą miesięczne straty w wysokości średnio 37 zł.
O tym, że rosnące ceny zmieniają nawyki zakupowe konsumentów wiemy z nie jednego badania. Blisko 60% odczuwa negatywny wpływ obecnej sytuacji na ich finanse [1]. Coraz większa grupa oszczędności poszukuje m.in. w produktach marek własnych [2]. Najnowsze badanie przeprowadzone przez Quality Watch dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor [3] pokazuje natomiast, że już 60% konsumentów kupuje żywność w przemyślany sposób. Co to oznacza?
Drożyzna zmusza Polaków do zmian
Wysoka inflacja i niestabilna sytuacja na rynkach finansowych już dały się we znaki również polskim gospodarstwom domowym, w których podstawowe zakupy spożywcze stały się wyzwaniem. Według danych GUS, inflacja w czerwcu wyniosła 15,5% względem 2021 roku. W tym czasie sama żywność odnotowała 14,5% wzrost.
W konsekwencji Polacy są zmuszeni do zmiany nawyków i zaciśnięcia pasa. A to, że zaczynają oszczędzać również na jedzeniu – potwierdzają wyniki badań zrealizowanych przez Quality Watch dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor.
Wyrzucamy coraz mniej jedzenia
Jedna trzecia Polaków nadal traci pieniądze z powodu marnotrawienia żywności, jednak z roku na rok są to coraz mniejsze kwoty. Zlecone w lipcu br. przez BIG InfoMonitor badanie, pokazało, że kwota ponoszonych w ten sposób strat, wynosi teraz średnio 37 zł na miesiąc.
Marnotrawienie jedzenia o wartości mniejszej niż 100 zł miesięcznie, zadeklarowało 26% respondentów. W ubiegłym roku takiej odpowiedzi udzieliło znacznie więcej pytanych, bo aż 38%. Podobnie jest w przypadku osób twierdzących, że w ogóle nie marnują produktów spożywczych.
W 2021 można było spotkać się z tym w nieco ponad połowie (52%) polskich domów, natomiast teraz jest tak już w 65% przypadków. To doskonale obrazuje, jak bardzo pogorszyła się sytuacja finansowa w polskich gospodarstwach domowych. I o ile efekt jest z pewnością pozytywny – bo na takim oszczędzaniu skorzystamy zarówno my, jak i planeta – to główna przyczyna tej zmiany nie napawa optymizmem.
Jedzenia nie marnują ci, których na to nie stać
A gdzie możemy upatrywać wspomnianej przyczyny? Z pewnością – poza zwiększającą się świadomością ekologiczną – jest to globalny kryzys gospodarczy i inflacja. Badanie BIG InfoMonitor pokazało bowiem, że osoby, które określają siebie jako zamożne i mogące pozwolić sobie na wszystkie wydatki, w mniejszym stopniu odczuwają drożyznę i częściej wyrzucają żywność.
Inaczej jest w domach, gdzie pieniędzy brakuje nawet na podstawowe potrzeby. Aż 90% respondentów znajdujących się w takiej sytuacji, w lipcu br. zadeklarowało, że w ogóle nie marnuje produktów spożywczych. To samo dotyczy seniorów, bo w grupie wiekowej 65+, takiej odpowiedzi udzieliło ponad 80% osób. Co więcej, 70% zapytanych emerytów robi zakupy spożywcze wyłącznie w sposób przemyślany.
Rocznie w Polsce marnuje się 4,8 mln ton żywności. Dlaczego?
Według raportu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z 2013 r. każdego roku na świecie marnuje się około 1/3 całkowitej ilości wytworzonej żywności, tj. około 1,3 mld ton, co pozwoliłoby wykarmić dwa miliardy ludzi. Marnotrawstwo występuje na skalę, która uzasadnia uznanie tego zjawiska za problem globalny.
Polska nie jest wyjątkiem. Informacje zebrane w ramach PROM (Programu Racjonalizacji i Ograniczenia Marnotrawstwa Żywności) pokazują, że rocznie – licząc handel, gastronomię, przetwórstwo, produkcję rolniczą, transport i gospodarstwa domowe – wyrzucamy 4,8 mln ton artykułów spożywczych. Zaskoczyć może fakt, że największy udział mają w tym konsumenci (60%).
Z danych zgromadzonych przez Rejestr Dłużników BIG InfoMonitor wynika, że najczęściej marnujemy, bo zapominamy. Ponad połowa respondentów wskazała bowiem, na to że produkty "chowają się" w lodówce i w efekcie ulegają zepsuciu.
Kolejną istotną przyczyną wyrzucania jedzenia jest przygotowywanie zbyt dużych porcji (28%) oraz robienie zbyt dużych zakupów (23%). 13% pytanych zadeklarowało, że głównym powodem marnotrawstwa w ich domach jest robienie zakupów bez listy.
[1] "Skromniej i mniej, czyli życie polskiego konsumenta", Strategy& Polska
[2] NielsenIQ
[3] "Stosunek Polaków do wydatków i marnowania żywności", Badanie Quality Watch zrealizowane w dn. 15-18 lipca 2022 metodą CAWI (komputerowo wspomagany wywiad internetowy) wśród Polaków w wieku 18+, Próba: 1069
