Na terenie całego kraju zacznie obowiązywać bezparagonowy system kaucyjny. Jacek Ozdoba, wiceminister klimatu i środowiska, podczas czwartkowej konferencji zaznaczył, że nie będzie się to wiązało z żadnym wzrostem cen. Jakie opakowania obejmie system? Od kiedy zacznie obowiązywać?
Powszechny bezparagonowy system kaucyjny w Polsce
Własnie zakończył się etap oceniania i konsultacji projektu dot. powszechnego systemu kaucyjnego, który już od początku prac wywoływał wiele emocji wśród producentów i przedstawicieli branży. Czy ceny produktów objętych systemem wzrosną?
"System kaucyjny nie jest kosztem" – zaznaczył podczas czwartkowej konferencji prasowej Jacek Ozdoba, wiceminister klimatu i środowiska. Jak dodał, jest to wyłącznie element związany z opakowaniem. "Mówienie o jakimkolwiek wzroście cen jest chybione" – dodał minister.
Jakie opakowania obejmie system kaucyjny?
Wprowadzany bezparagonowy system kaucyjny będzie powszechny, co oznacza, że będzie obowiązywał na terenie całego kraju. W czerwcowej wersji ustawy, która będzie proponowana przez resort środowiska i klimatu wyszczególniono trzy rodzaje opakowań, które wejdą do systemu. Mowa była o:
- puszkach aluminiowych do 1 l;
- butelkach szklanych wielorazowego użytku i jednorazowego użytku do 1,5 l;
- butelkach z tworzywa sztucznego, czyli butelkach PET, do 3 l.
Zmieniło się to jednak w październiku po konsultacjach, które resort przeprowadził w ramach pracy nad projektem ustawy. Kluczową zmianą jest wykluczenie z systemu kaucyjnego jednorazowych butelek szklanych. Podczas październikowej konferencji Jacek Ozdoba tłumaczył decyzję zbyt dużym obciązeniem dla sklepów.
Które sklepy będą musiały wprowadzić system kaucyjny?
W ustawie zostały utrzymane proponowane rozwiązania. System będzie powszechny na terenie całego kraju, choć nie każda placówka handlowa będzie zobligowana do wprowadzenia go.
Według czerwcowej wersji projektu ustawy sklepy do 100 mkw. mogłoby dobrowolnie wstępować do systemu kaucyjnego. Z kolei placówki powyżej 100 mkw. byłyby do tego zobligowane, jeśli w ich sprzedaży znajdują się produkty objęte systemem. "To ma na celu stworzenia jak najszerszej sieci dostępności, możliwości zwrotu odpadów" – komentował wtedy Ozdoba.
W tym aspekcie także zaszłazmiana. W październikowej wersji projektu ustawy próg został zwiększony do sklepów liczących 200 mkw. Oznacza to, że sklepy liczące do 200 mkw. powierzchni będą mogły wejść do systemu kaucyjnego, ale nie będzie to obligatoryjne. W przypadku placówek powyżej 200 mkw. obowiązywał będzie nakaz.
Jaka będzie wysokość kaucji za butelki?
Minister spytany o wysokość stawek przyznał, że na tę informację będzie trzeba jeszcze poczekać. W pierwszej kolejności wejdzie w życie projekt. Następnie ocenie zostanie poddana sytuacja oraz wysokość stawek. Jak wyjaśniał Jacek Ozdoba, zostanie ona ustalona w drodze rozporządzenia na podstawie aktualnej sytuacji gospodarczej.
Jednak powszechny system kaucyjny będzie nieobligatoryjny dla konsumentów. Jak mówił minister, zachętą dla Polaków ma być czynnik ekonomiczny, który jednocześnie „ma nie powodować wzrostu cen”. To konsument będzie podejmował decyzję o tym, czy chce uzyskać zwrot za opakowanie, które może oddać w ramach systemu.
Według lipcowego badania ARC Rynek i Opinia o systemie kaucyjnym, chęć skorzystania z systemu wśród Polaków rośnie wraz z rosnącą wysokością kaucji. Jak pokazały wyniki, już 40 groszy zwrotu w przypadku 1,5 l butelki plastikowej po wodzie byłaby dla 69% Polaków zachęcająca do korzystania z systemu. Do 83% wzrasta odsetek osób, które zwracałyby opakowanie, gdyby kwota ta wynosiła 70 groszy.
Kiedy zacznie obowiązywać system kaucyjny?
Według zapowiedzi ministra, projektu dot. systemu kaucyjnego możemy spodziewać się już w czerwcu tego roku. Jednak minie trochę czasu zanim system wejdzie rzeczywiście w życie. "Projekt zakłada, że będzie długi czas vacatio legis, czyli moment wprowadzenia przez producentów" – dodał Ozdoba. Okres dostosowawczy potrwa minimum dwa lata.
Będzie zaostrzenie kar za śmiecenie
Rozwiązanie systemowe zachęcające do zwrotu jest jednym z elementów działań, które rząd chce podjąć w ramach walki z zaśmiecaniem. Oprócz tego, jak podkreślił minister, obowiązuje polityka karna. „Kodeks wykroczeń również nowelizujemy” – zapowiedział Ozdoba. Według słów ministra, zmieni się górna i dolna granica kar za zaśmiecanie.
Fot. Jacek Ozdoba, wiceminister klimatu i środowiska podczas konferencji (@OzdobaJacek/twitter.com)
