Od lutego weszły w życie przepisy zaostrzające rygory związane z możliwością prowadzenia działalności handlowej w niedzielę. Nowe wytyczne miały ukrócić praktyki polegające na obchodzeniu przepisów i otwieraniu sklepów w niedziele niehandlowe powołując się na działalność pocztową, która była dotychczas legalnym wyjątkiem.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w sklepie, aby móc korzystać ze wspomnianego wyłączenia, usługi pocztowe muszą być działalnością przeważającą – czyli w uproszczeniu, być głównym źródłem dochodów przedsiębiorcy. Jednak nadal istnieje szereg wyłączeń, które umożliwiają otwarcie sklepu w niedzielę niehandlową.
Które sklepy mogą być otwarte w niedziele niehandlowe?
Zasady dotyczące ograniczenia handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w placówkach handlowych w niedziele określa ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni.
Ustawa określa przykładowy katalog placówek handlowych, do których stosuje się zakaz handlu w niedziele. Są to w szczególności: sklepy, stoiska, stragany, hurtownie, składy węgla, składy materiałów budowlanych, domy towarowe, domy wysyłkowe, biura zbytu – jeżeli w takich placówkach praca jest wykonywana przez pracowników lub zatrudnionych.
- Przeczytaj też: Czy to koniec niedzielnego handlu? Okazuje się, że niekoniecznie
Aby legalnie prowadzić handel w niedziele niehandlowe właściciel sklepu musi skorzystać z jednego z wyłączeń ograniczenia handlu wskazanych w ustawie. Musi być on w stanie udowodnić, że jest uprawniony do skorzystania z danego wyłączenia. Ustawa nie przewiduje dodatkowych obowiązków legalizacji prowadzenia handlu w niedziele.
Na jaką działalność mogą powoływać się sklepy, by działać legalnie?
Powierzanie wykonywania pracy w handlu lub wykonywania czynności związanych z handlem nieodpłatnie w placówkach handlowych w niedziele jest zakazane. Od powyższego zakazu ustawa określa szereg wyjątków (łącznie jest ich 32). Katalog wyjątków określonych ustawą jest wyczerpujący (zamknięty), jednak niektóre z nich można interpretować na różne sposoby (np. placówki handlowe w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury to na przykład kina, teatry, czytelnie, kluby czytelnika itp.).
- To też może Cię zainteresować: Pierwsze kontrole handlu w niedziele. Jak sklepy obeszły zakaz?
Warto pamiętać, że zakaz handlu w niedziele nie obowiązuje w sklepach internetowych i na platformach internetowych oraz nie obejmuje placówek handlowych, w których handel jest prowadzony przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną wyłącznie osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek. Po listę wszystkich działalności, na które mogą powoływać się sklepy by legalnie otwierać swoje placówki w niedziele warto sięgnąć do art. 6 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni.
Poniżej wylistowano przykładowe wyjątki od zakazu handlu w niedziele. Zakaz handlu w niedziele nie obowiązuje m.in.:
- na stacjach paliw;
- w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu kwiatami;
- w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu pamiątkami lub dewocjonaliami;
- w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych;
- w placówkach pocztowych, w których przeważająca działalność polega na świadczeniu usług pocztowych;
- w placówkach handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku;
- w przypadku handlu towarami z automatów.
Zakaz handlu w niedziele - czym jest przeważająca działalność?
Ostatnia nowelizacja ustawy wprowadziła do ustawy pojęcie przeważającej działalności. Oznacza ona przeważającą działalność wskazaną we wniosku o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON) wykonywaną w danej placówce handlowej i stanowiącą co najmniej 40% miesięcznego przychodu ze sprzedaży detalicznej.
Należy pamiętać, że nie każdy wyjątek od zakazu handlu w niedzielę wskazany w ustawie odnosi się do przeważającej działalności, w związku z czym niektóre wyjątki nie muszą stanowić tej przeważającej działalności (tak np. w przypadku placówek handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie sportu).
Fot. mat. redakcji
Autor: Urszula Gondek, prawnik
Centrum Prawa Żywnościowego i Produktowego
A.Szymecka-Wesołowska, D.Szostek sp.k.