Jak informuje KUPS, konferencja uzgodnieniowa nie przyniosła korzystnych rozstrzygnięć dla sadowników.
Ministerstwo Zdrowia wraz z resortem finansów nie zrezygnowali ze szkodliwych planów opodatkowania opłatą cukrową wartościowych produktów bez dodanego cukru, w tym m.in. nektarów, soków wzbogaconych witaminami i napojów z co najmniej 20% zawartością soku z owoców czy warzyw, pomimo przychylnej sadownikom opinii Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Stowarzyszenie KUPS i organizacje reprezentujące sadownictwo oraz przetwórstwo owoców i warzyw ostrzegają przed konsekwencjami i wskazują na liczne absurdy regulacji.
Podatkiem cukrowym nie są objęte takie produkty jak woda czy sok. Jednak, z chwilą dodania do soku wody, napój będący połączeniem obu składników bez dodatku cukru ma być już obłożony opłatą cukrową.
Sadownicy i resort rolnictwa kontra finanse
Julian Pawlak, prezes Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) uważa, że projekt ustawy niesie szereg poważnych zagrożeń: „od utraty konkurencyjności droższych w produkcji wartościowych napojów z owoców i warzyw, przez zmniejszenie udziału tych napojów w koszyku konsumenckim na rzecz tańszych napojów, po ograniczenie zapotrzebowania na owoce i warzywa od krajowych producentów – i to w czasach kurczenia się rynków zbytu”.
Podczas grudniowej konferencji uzgodnieniowej nie spełniono prośby organizacji przemysłu i sadowników o doprecyzowanie definicji napoju w taki sposób, by jednoznacznie wykluczyć opodatkowanie cukru naturalnego zawartego w soku z owoców, innych niż soki 100%.
Propozycja koalicji organizacji sadowników i przetwórstwa polegała na wpisaniu sformułowania niebudzącego wątpliwości interpretacyjnych: „z wyłączeniem substancji zawartych naturalnie w soku owocowym lub warzywnym będącym składnikiem napoju”.
Kością niezgody jest wykładnia Ministerstwa Zdrowia, które twierdzi, że choć cukier występuje naturalnie w soku z owoców czy warzyw będącym składnikiem napoju, to nie jest naturalnie obecny w samym napoju, stworzonym na bazie tego soku. A jeśli tak, to w konsekwencji napoje typu woda + sok (np. 70% soku i 20% wody, bez dodanego cukru, czy substancji słodzących), w ocenie urzędników powinny podlegać opłacie cukrowej.
Zdaniem Stowarzyszenia KUPS jest to sprzeczne z logiką pierwotnego tekstu ustawy:
Dlaczego opodatkowywać mieszankę dwóch składników, gdy każde z osobna, nie podlegają podatkowi, jak w przypadku wody i soku? Trudno przystać na przewrotną logikę, w myśl której, cukier naturalnie obecny w soku przestaje być uważany za naturalny… z chwilą dodania do tego soku wody.
Ministerstwo rozszerza zakres podatku
Pomimo zapewnień Ministerstwa Zdrowia, także po grudniowym spotkaniu konsultacyjnym i wydanym oświadczeniu, że nowelizowana ustawa o opłacie cukrowej nie rozszerza zakresu opodatkowania, nie jest to prawdą.
Zaproponowana w projekcie regulacji definicja napoju rozszerza zakres podatku cukrowego na napoje bez dodatku cukru. Niestety, nieprecyzyjność tego zapisu i jego ogólnikowy charakter rodzi pole do kolejnych interpretacji, niekorzystnych dla całej branży – producentów soków, nektarów i napojów z owoców i warzyw oraz sadowników.
W toku uzgodnień międzyresortowych uczestniczy także Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które wsparło sadowników i przetwórców, zwracając uwagę na konieczność zapewnienia konkurencyjnych warunków dla krajowej branży owoców, warzyw oraz otrzymanych z nich napojów i nektarów.
Jedna, enigmatyczna zmiana interpretacji zapisów ustawy przez resorty zdrowia i finansów doprowadzi do opodatkowania daniną cukrową wartościowych napojów z owoców i warzyw bez dodatku cukrów i słodzików. W konsekwencji zrodzi poważne szkody dla polskiego sadownictwa i branży przetwórstwa polskich owoców i warzyw.
Polska straci pozycję lidera w produkcji owoców i warzyw w Europie?
Podatek cukrowy wpłynie przede wszystkim na ograniczenie zbytu na surowce od polskich dostawców owoców i warzyw. To poważny problem dla całego krajowego rynku sadowniczego.
Polska jest jednym z największych producentów owoców i warzyw w Europie (zaraz po Hiszpanii i Włoszech) i jednym z największych na świecie. Ma zatem naturalne zaplecze do produkcji wartościowych napojów z owoców i warzyw, czego efektem jest szeroki wybór różnorodnych soków, nektarów, smoothie i napojów z owoców i warzyw. (...) Dodatkowe obciążenia fiskalne nakładane przez polskiego ustawodawcę, doprowadzą do zahamowania tego trendu i spadku zapotrzebowania na krajowe owoce i warzywa do produkcji soków, nektarów i napojów z sokiem w kraju i zagranicą.
Julian Pawlak, prezes KUPS apeluje o wycofanie się z planów opodatkowania cukru naturalnie obecnego w owocach występujących w napojach. Wskazuje na skutki nieprzemyślanych decyzji, które uderzą w ważny dla państwa sektor rolno-spożywczy, zdominowany przez polskie podmioty i krajowych dostawców.
Rosnące opłaty, duża konkurencyjność rynku i codzienna walka o rynek zbytu – to tylko nieliczne z szeregu argumentów podnoszonych przez przedsiębiorców, by nie dokładać kolejnych obciążeń w postaci nowych podatków. Obawiamy się, że wprowadzenie opłaty cukrowej przypieczętuje upadłość wielu przetwórni i gospodarstw – a są to wielopokoleniowe, rodzinne biznesy z bogatą tradycją i uznanymi recepturami napojowymi o wartościowych składnikach odżywczych pochodzących z owoców i warzyw, z których są produkowane.
Jeśli ustawodawca wycofa się z planów rozszerzenia daniny cukrowej, Polska będzie miała w dalszym ciągu szansę na wyróżnianie się na rynkach międzynarodowych wysokowartościowymi napojami, bogatymi w składniki owocowe/warzywne, przecierowe soki i napoje owocowo-marchwiowe, czy owocowo-warzywne lub owocowe smoothie.
Globalne gospodarki zwalniają, a MF jeszcze dokręca podatkową śrubę
Zdaniem Stowarzyszenia KUPS wokół dyskusji nt. polityki podatkowej państwa, ważny jest także aspekt prozdrowotny związany z konsumpcją napojów.
Polska charakteryzuje się z jednej strony najwyższym w całej Europie udziałem napojów z wysoką zawartością owoców i warzyw, a z drugiej stosunkowo niskim spożyciem na tle Starego Kontynentu napojów gazowanych. Jak podkreśla prezes KUPS: "jest to ewenement na skalę europejską. Konsumenci w Polsce chętnie sięgają po napoje bogate w składniki pochodzące z owoców i warzyw. Sukcesywnie rośnie również liczba i udział soku z owoców i warzyw w produkcji soków, nektarów i napojów. Korzystają na tym wszyscy, od producentów owoców i warzyw, przetwórców, po konsumentów”.
KUPS apeluje o wprowadzenie właściwych zapisów i utrzymanie wykluczenia z opłaty cukrowej wartościowych nektarów i napojów z wysoką zawartością soku bez dodatku cukru i słodzików.
Niech przemówi polska racja stanu, a nie polityka. Stowarzyszenie KUPS wraz z plantatorami i przetwórcami branży rolno-spożywczej apeluje o dodanie zapisu <z wyłączeniem substancji zawartych naturalnie w soku owocowym lub warzywnym będącym składnikiem napoju>. Taka adnotacja zwolni producentów wartościowych nektarów i napojów na bazie soku z owoców i/lub warzyw bez dodatku cukru z nieuzasadnionego uiszczania podatku cukrowego.
Fot.:Adobe Stock/Markus Mainka
