Najnowszy raport UOKiK ujawnia czy sieci handlowe uczciwie pobierają opłaty za usługi logistyczne i informatyczne. Urząd wykrył nieuczciwe praktyki i podjął działania.
W raporcie sprawdzono umowy sieci z dostawcami produktów rolno-spożywczych. Efektem jest wykrycie działań sklepów, które mogą spełniać przesłanki nieuczciwego wykorzystania przewagi kontraktowej. Prezes UOKiK wszczął już postępowania wobec niektórych podmiotów.
Stosowanie opłat okołosprzedażowych to powszechna praktyka sieci handlowych. Dlatego przeprowadziliśmy badanie rynku, w którym dokładnie sprawdziliśmy te działania. Część z pobieranych opłat nie budzi naszych zastrzeżeń, jednak zidentyfikowaliśmy szereg innych, które stanowią nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej wobec dostawców. Z takimi praktykami będziemy stanowczo walczyć. Już w trakcie badania wszczęliśmy pierwsze postępowania dotyczące praktyk podmiotów podejrzewanych o wykorzystywanie opłat do działań na niekorzyść swoich mniejszych kontrahentów.
Usługi pod kontrolą
W najnowszym badaniu UOKiK sprawdził 52 sieci handlowe, które prowadzone są przez 35 podmiotów. Urząd przeanalizował za jakie usługi każda z nich pobiera dodatkowe opłaty. Najczęściej kosztami obciążane były usługi marketingowe, informatyczne, logistyczne i laboratoryjne.
Badaniu została podjęta działalność w latach 2016-2020. Szacunkowo łącznie sieci handlowe uzyskały ok. 5 mld zł przychodu rocznie za usługi okołosprzedażowe. Jak podaje UOKiK „ponad 97 proc. kwoty uzyskiwanych przychodów przypadało na 12 sieci”.
Do uznania praktyk szarych za zgodne z prawem konieczne jest, aby uzgodnienie warunków świadczenia usług zostało ujęte w sposób jasny i jednoznaczny. Z raportu Urzędu wynika, że sieci nie zawsze stosowały się do tej zasady.
Decyzje i postępowania
Jedna z pierwszych decyzji dotyczyła spółki Eurocash. Została ona wydana jeszcze zanim w życie weszły nowe przepisy dotyczące przewagi kontraktowej. Jak wyjaśnia urząd, przedsiębiorca pobierał od dostawców produktów rolnych i spożywczych szereg nieuzasadnionych opłat.
Jak się okazało, część usług, za które płacili kontrahenci, w ogóle nie była wykonywana. Z kolei inne powinny być świadczone przez spółkę w ramach podpisanej umowy – bez dodatkowego wynagrodzenia. Za te praktyki nałożono na Eurocash w listopadzie 2021 r. karę finansową w wysokości 76 mln zł.
Kolejne nieprawidłowości zostały zidentyfikowane w trakcie badania rynku i podsumowane w najnowszym raporcie. Obecnie trwają postępowania wyjaśniające w sprawie praktyk sieci Auchan, Carrefour. Pod lupą UOKiK znalazły się także sieci sklepów Żabka, Dino oraz Selgros. To jednak nie koniec, Urząd zapowiada jednak, że to nie koniec działań w zakresie dodatkowych opłat.
W naszej analizie dokładnie zidentyfikowaliśmy, które praktyki są niezgodne z prawem. Efektem są pierwsze postępowania, nie wykluczamy kolejnych. W tej chwili, po publikacji raportu, sieci nie mogą mieć wątpliwości, że określone działanie to nieuczciwie wykorzystywanie przewagi kontraktowej wobec dostawców. (...) będziemy wnikliwie przyglądać się największym sklepom i zwalczać nieuczciwe praktyki. Niezależnie od prowadzonych postepowań i wydanych decyzji w ciągu dwóch lat ponowimy nasze badanie i sprawdzimy, jak sieci handlowe dostosowały się do ubiegłorocznej zmiany przepisów oraz naszego raportu.
fot. AdobeStock
