Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta sprawdza, czy umowy spółdzielni mleczarskich są zgodne z przepisami dotyczącymi nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej. "Docierają do nas skargi hodowców, dlatego postanowiliśmy przyjrzeć się, czy umowy stosowane przez spółdzielnie są zgodne z prawem" – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Obecnie Urząd prowadzi dwa postępowania wyjaśniające dotyczące spółdzielni mleczarskich Mlekpol i OSM Łowicz. W ramach monitorowania rynku mleka zamierza sprawdzić umowy także innych przetwórców mleka, nie tylko tych działających w formie spółdzielni.
Kontrole w spółdzielniach mleczarskich
To już kolejne postępowanie z zakresu przewagi kontraktowej, które UOKiK wszczął w stosunku do spółdzielni mleczarskich. Jedno z pierwszych dotyczyło relacji pomiędzy przetwórcami mleka a ich dostawcami. Efektem kontroli z 2018 roku był raport, w którym Urząd wskazał, jak powinny wyglądać uczciwe umowy oraz które praktyki mogą stanowić nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej.
Obowiązujące w czasie tego postępowania przepisy nie umożliwiały prezesowi UOKiK ingerencji w umowy między spółdzielniami a ich członkami. Teraz się to zmieniło. W związku z obowiązującą od grudnia 2021 roku nową ustawą, która pozwala na kontrolę relacji wewnątrzspółdzielczych, Urząd zdecydował się sprawdzić czy spółdzielcy mają zagwarantowane uczciwe zasady dostaw mleka.
"Spółdzielnie mleczarskie od 30 lat doskonale radzą sobie na rynku, notując nieprzerwany wzrost. (...) Chcemy również zadbać o ich prawidłowe relacje z dostawcami mleka" – mówi prezes UOKiK.
Nieuczciwe praktyki pod lupą UOKiK
Tomasz Chróstny poinformował, że do Urzędu docierają skargi od hodowców. Jak wyjaśnia UOKiK, w przesłanych umowach znalazły się postanowienia, które Urząd zakwestionował w raporcie z 2018 roku.
Od publikacji raportu Urzędu w 2018 roku wiadomo, jak powinny wyglądać prawidłowe umowy przetwórców mleka z dostawcami. Dlatego zachęcam spółdzielnie, które jeszcze tego nie zrobiły, do jak najszybszego dostosowania swoich umów do naszych wytycznych.
Wśród wymienianych w komunikacie nieprawidłowości znalazły się m.in.:
- Możliwość dowolnej zmiany cennika mleka przez odbiorcę.
- Obniżanie ceny za pełnowartościowe mleko w okresie wypowiedzenia umowy.
- Brak możliwości, na żądanie dostawcy, poddania mleka ocenie jakościowej w niezależnym laboratorium. Zanieczyszczenie mleka różnego rodzaju substancjami może decydować o natychmiastowym rozwiązaniu umowy z rolnikiem i nałożeniu na niego kary umownej, bądź obniżeniu ceny. Wobec tak dotkliwych sankcji, w umowie musi istnieć możliwość obiektywnej weryfikacji parametrów mleka przez niezależne laboratorium.
- Niejasne zasady w stosowaniu kar umownych oraz łatwość natychmiastowego rozwiązania umowy przez spółdzielnię na niedookreślonych zasadach.
Fot. StockAdobe(sandsun)
