![Jakie alkohole królują na wielkanocnym stole? [ANALIZA]](/media/cache/39/c5/39c5f3c9562aa1937952d33b80fbc9f7.jpg)
Alkohol mocny to od dawna jedna z popularniejszych kategorii w sklepach małoformatowych do 300 mkw. Według danych sprzedażowych z poprzedniego roku zwiększoną popularnością przed świętami wielkanocnymi cieszą się whisky, likiery, kremy czy bittery. Wzrasta również sprzedaż wódki, ale odpowiada za to zwiększone zapotrzebowanie na większe pojemności.
Które alkohole Polacy postrzegają jako odpowiednie do świętowania ważnych wydarzeń? Na pierwszym miejscu znajdują się wino, whisky oraz wódka czysta, co jedynie potwierdza wspomniane badanie rynkowe. Kolejne miejsca zajmuje piwo, wódka kolorowa (smakowa), koniak i brandy, likier, cydr oraz miód pitny.
Wódka mocną kategorią
Wódka to druga największa kategoria w koszyku alkoholowym, zaraz po piwach. Stanowi ponad 30% całej kategorii alkoholi. Według NielsenIQ w 2021 roku na tego typu alkohol mocny Polacy wydali 13,8 mld zł. Wódka czysta to także najpopularniejszy trunek przy wielkanocnym stole w 2021 roku. Według CMR kategoria ta miała ponad 66% udziałów w wolumenie sprzedaży alkoholi mocnych.
Wartość sprzedaży wódek czystych w porównaniu do średniej sprzedaży z okresu marzec-kwiecień 2021 r. w tygodniu wielkanocnym wzrosła o ponad 12%, w tym samym czasie spadła natomiast sprzedaż wódek smakowych.
Jednak jak się okazuje nie są za to odpowiedzialne wzmożone zakupy klientów przed świętami. "Co interesujące, wódki czyste i smakowe wcale nie pojawiały się w okresie wielkanocnym częściej na paragonach niż w pozostałych tygodniach w marcu i kwietniu 2021, po prostu klienci sięgali po większe i droższe produkty" – zauważa Michał Wiśniewski.
Tuż przed Wielkanocą znacznie częściej niż w zwykłych tygodniach klienci wkładali jednak do koszyków produkty takie jak whisky, likiery, kremy czy bittery.
Na święta większe pojemności
Największą dynamiką wzrostu wartości sprzedaży w kategorii wódek czystych w czasie świąt Wielkiej Nocy odznaczała się pojemność 700 ml. W tygodniu wielkanocnym zwiększyła swoje udziały o 3 p.p. i osiągnęła 18% sprzedaży wolumenowej w kategorii wódek czystych.
Największą popularnością w tygodniu wielkanocnym, podobnie jak przez cały rok cieszyła się pojemność 500 ml, która odpowiadała za 58% sprzedaży wolumenowej wszystkich wódek czystych[1].
Oferta sklepów zazwyczaj przewiduje różne gusta nabywców. Klienci w tygodniu zakończonym Wielkanocą, podobnie jak w ciągu całego roku 2021 mogli wybierać średnio spośród 23 rodzajów wódek czystych i 29 wódek smakowych.
Według instytutu sprzedaż wódek czystych w święta Wielkiej Nocy w 2021 roku pozostała zdominowana przez dwóch największych graczy na rynku, czyli CEDC i Stock, którzy łącznie odpowiadali za ponad 75% wartościowej sprzedaży tej kategorii. W tym czasie, podobnie jak i poza tygodniem wielkanocnym, najważniejszymi markami pod względem udziałów w wartości sprzedaży były Żubrówka Biała i Żołądkowa Czysta de Luxe.
Wyjątkowość i tradycja
Ogólną tendencją na rynku alkoholi jest rosnąca popularność wódek premium, które zazwyczaj kupowane są okazjonalnie czy też w prezencie udając się w gości.
Według danych CMR trend w dużej mierze został napędzony przez markę Biały Bocian. W sklepach małoformatowych jest ona trzecią najczęściej wybieraną wódką premium tuż po Stock Prestige oraz Wyborowej.
Wśród wariantów premium znaczenie ma zarówno nieprzeciętny proces produkcji, np. z rzadkich zbóż, poddanie specjalnym procesom, np. leżakowanie czy powolny bądź kilkukrotnie powtórzony proces destylacji. Równie ważny jest wyjątkowy design opakowania.
Widoczna jest także potrzeba innowacji, o czym świadczy powolny odwrót od tzw. produktów economy oraz popularność tzw. wódek smakowych. Kolorowych wariantów mocnych alkoholi na rynku przybywa jednak do ulubionych smaków Polaków należą te postrzegane jako tradycyjne, czyli pigwa, wiśnia czy malina. Jest to pewnego rodzaju ukłon w stronę tradycji, ponieważ wiśniówka czy pigwówka to trunki kojarzone z domową produkcją opartą na tradycyjnych recepturach i rzemieślniczej produkcji alkoholu. A właśnie takimi trunkami lubimy częstować gości przy świątecznym stole.
Whisky z wyższej półki
Okres przed Wielkanocą to dobry czas dla whisky – w 2021 roku w tygodniu wielkanocnym wydatki na tę kategorię były o 30% wyższe niż średnia z okresu marzec-kwiecień 2021. W tygodniu wielkanocnym whisky stanowiły 3% sprzedanych opakowań alkoholi mocnych i odpowiadały za prawie 10% wartości sprzedaży tej kategorii . Cały rynek whisky w Polsce według NielsenIQ wart jest 3,5 mld zł, stanowiąc 8,7% w całej kategorii alkoholi.
„W przypadku whisky udział producentów w okresie przedświątecznym był nieco bardziej rozdrobniony. Najwięksi pod względem udziałów wartościowych w sprzedaży tej podkategorii w tygodniu wielkanocnym byli Pernod Ricard z udziałem prawie 33% z marką Ballantine’s, Brown-Forman z udziałem 20% z marką Jack Daniel’s i CEDC z udziałem 18% z marką Grant’s.
Klienci w tygodniu zakończonym Wielkanocą, podobnie jak w ciągu całego roku 2021 mogli wybierać średnio spośród 5 różnych rodzajów whisky w przeciętnym sklepie małoformatowym.
Whisky to jedna z kategorii, które odnotowały wzrost w ostatnim czasie. Zgodnie z danymi CMR, w sklepach małego formatu wolumen sprzedaży whisky w roku 2021 w stosunku do poprzedniego wzrósł o około 2%, a wartość o około 4%. Co więcej, głównie za sprawą tych droższych wariantów.
Udziały wolumenowe w sprzedaży kategorii zwiększyły segmenty premium, top premium i ultra premium. Zatem trend premiumizacji widać również wewnątrz tej kategorii. Rynek rozwija się także w kierunku whisky smakowych, producenci wprowadzają je coraz częściej do swojej oferty zgodnie z wymaganiami konsumentów.
Likiery, kremy, bittery
Kolejną kategorią wartą uwagi są likiery, kremy i bittery. Likiery i kremy to słodkie trunki o gęstej konsystencji, zazwyczaj powstają na bazie mleka skondensowanego, ziół lub owoców. Pija się je przed posiłkiem (w postaci drinka – aperitifu) lub po nim. Bitter to z kolei gorzki aromatyczny trunek, na bazie alkoholu, posiadający specyficzny smak lub zapach. Najczęściej aromatyzowany jest ekstraktami ziołowymi, roślinnymi albo z owoców cytrusowych. Bittery mogą być pite w czystej postaci, przykładowo tak jak włoskie Campari, albo jako dodatek do drinków.
Do najbardziej rozpoznawalnych marek likierów i bitterów zalicza się: Aperol (bitter włoskiej produkcji o smaku gorzkich pomarańczy, rabarbaru i mieszanki ziół), Jägermeister (ziołowo-korzenny trunek wywodzący się z Niemiec), Baileys (irlandzki likier na bazie śmietanki i whisky), Advocaat (jajeczny likier z brandy), Campari (włoski bitter pomarańczowy) czy Sheridan’s (sprzedawany w dwukomorowych butelkach – w proporcjach 1/3 likieru śmietankowego z białą czekoladą i 2/3 likieru kawowo-czekoladowego, o smaku whisky i orzechów).
Likiery to niewielka część całej kategorii alkoholi, ale zwłaszcza na święta wielkanocne zyskuje na zainteresowaniu. Według danych CMR kategoria likierów, kremów i bitterów osiąga wzrost wartości sprzedaży o prawie 50% w porównaniu do średniej sprzedaży tygodniowej. W okresie tuż przed Wielkanocą 2021 roku udział likierów w wartości sprzedaży alkoholi mocnych sięgał 2%.
Wśród likierów, kremów i bitterów królowało dwóch producentów. Największy udział w sprzedaży podkategorii odnotowało CEDC, z udziałami powyżej 40% i marką Jägermeister a także Polmos Bielsko-Biała z udziałami powyżej 17% i marką Advocaat.
Klienci w tygodniu zakończonym Wielkanocą, podobnie jak w ciągu całego roku 2021 mogli wybierać w przeciętnym sklepie małoformatowym średnio spośród 3 likierów, kremów lub bitterów.
Wino do posiłku
Za nami kolejny dobry rok dla wina. Jak przyznają przedstawiciele branży, wpływ na to niewątpliwie miała pandemia, która sprawiła, że więcej czasu spędzamy w domu, częściej gotujemy i przy tym raczymy się trunkami, które uzupełniają potrawy. Natomiast od zawsze wina pojawiają się na świątecznych stołach. Kategoria ta w całym koszyku alkoholowym stanowi 9%. Warta jest niemal 3,6 mld zł[3]. Całościowo wina stanowią prawie 5% wartości sprzedaży alkoholi w sklepach małego formatu[4].
Ponad połowa butelek winnych, po które sięgamy to warianty stołowe, w szczególności czerwone. Natomiast z roku na rok rośnie liczba fanów win białych, jak również różowych. Dodatkowo, około 1/3 wolumenu sprzedaży win stołowych stanowią warianty półsłodkie.
Widać też zmianę struktury konsumpcji win czerwonych na rzecz lżejszych trunków o mniejszej zawartości alkoholu. Co ciekawe, pandemia nie zahamowała trendu premiumizacji. Coraz większe znaczenie ma dla nas jakość, a nie ilość wypijanego alkoholu.
W ostatnim czasie na popularności zyskują wina musujące i szampany. Według CMR wolumen sprzedaży tej kategorii w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w roku 2021 wzrósł o około 6% w stosunku do roku poprzedniego. Głównie za sprawą prosecco, które możemy znaleźć już w około 40% sklepów małego formatu, dających nam wybór spośród średnio 2-3 wariantów. Najpopularniejsze pozycje to Martini, Mionetto Prosecco czy Prosecco Treviso.
- Przeczytaj też: Jakie wino wybrać na Wielkanoc? Ekspert doradza
Na rynku rozwijają się także wina bez procentów, które są w ofercie około 40% sklepów małoformatowych w średnio dwóch wariantach. Najczęściej jest to Cin&Cin Free, Appalina Chardonnay czy Grzaniec Galicyjski z Miodem i Cytryną.
Przy świątecznym stole z pewnością sprawdzi się znajomość foodpairingu, czyli sztuki łączenia smaków. Podając odpowiednie wino do danego rodzaju potrawy można wydobyć pełnię smaku. Odpowiednio dobrane wino potrafi świetnie harmonizować z potrawą, jednocześnie nie zakłócając smaku, ale go podkręcając.
Fot.: stock.adobe.com/Евгений Вершинин
[1] Dane CMR, z okresu marzec-kwiecień 2021 r., sklepy małoformatowe do 300 mkw.
[2] Dane CMR
[3] NielsenIQ
[4] CMR
[5] Raport „Podsumowanie analizy wybranych wskaźników wpływu przemysłu piwowarskiego na polską gospodarkę i otoczenie” Deloitte, październik 2021 r.
[6] Dane CMR
