Napoje i alkohole. Jak kształtuje się konsumpcja w Polsce?

Alkohole oraz napoje to bardzo ważne kategorie w sklepie. Rynek alkoholi, przy wzroście wartościowym, odnotował w 2021 roku spadek wolumenu. Z kolei rynek napojów bezalkoholowych zaliczył spadki zarówno w wartości, jak i liczbie sprzedanego towaru. Jak kształtują się te rynki w Polsce?

Rynek alkoholi w Polsce

Rynek alkoholi w Polsce wart jest ok. 40,2 mld zł. W ciągu ostatniego roku branża odnotowała wartościowy wzrost na poziomie 2,5%, z kolei wolumen sprzedaży zmniejszył się o 3,9% głównie z powodu rosnących cen produktów[1].

Alkohole to także ważna kategoria w sklepie – w placówkach małoformatowych alkohol stanowi 24% całkowitej sprzedaży i znajduje się w 34% wszystkich transakcji[2]. Jest to wynik nieco mniejszy niż rok wcześniej ze względu na niesprzyjającą pogodę, rosnące ceny oraz trwającą pandemię. Wszystko wskazuje na to, że kolejne podwyżki akcyzy nie będą sprzyjały zahamowaniu spadkowego trendu.

Napoje bezalkoholowe

Napoje bezalkoholowe to kategoria, na którą jeszcze przed wprowadzeniem podatku cukrowego w 2020 roku Polacy wydali 16,8 mld zł. W porównaniu do roku wcześniejszego była to wartość mniejsza o 680 mln zł. Spadkowi wartości o 4% towarzyszył spadek ilości sprzedanych sztuk produktu o 10%.

Początek roku 2021 przyniósł wzrost cen produktów, który spowodował kontynuację spadkowego trendu sprzedaży[3]. W sklepach do 300 mkw. soki, nektary i napoje niegazowane stanowią 1,3% całkowitej wartościowej sprzedaży.

Napoje gazowane o pojemności większej niż 500 ml stanowią 1,6% całkowitej sprzedaży, a napoje gazowane o pojemności równej lub mniejszej 500 ml – 0,8%. Jeśli chodzi o liczbę transakcji soki, nektary, napoje niegazowane znajdują się na 5,8% wszystkich paragonów, napoje gazowane powyżej 500 ml na 4,6%, a napoje impulsowe na 3,7%[4].

Alkohole i napoje na wielkanocnym stole

Obie kategorie, zarówno napoje alkoholowe, jak i bezalkoholowe notują pewnie wahania, jednak okres przedświąteczny rządzi się swoimi prawami. Konsumenci szukają produktów wyższej jakości, za które są skłonni zapłacić więcej. Ta tendencja jest ściśle związana ze świętami wielkanocnymi, nawet mimo rosnących cen.

Ceny idą w górę

Zarówno ceny alkoholi, jak i napojów w ostatnim czasie charakteryzują się tendencją wzrostową. Instytut CMR sprawdził z jakim poziomem wzrostu cen mieliśmy ostatnio do czynienia. W grudniu 2021 roku w porównaniu do tego samego miesiąca rok wcześniej wzrost cen alkoholi w sklepach małoformatowych do 300 mkw. wynosił 5,3%.

Z kolei w supermarketach 301-2500 mkw. wzrost ten był nieco niższy, wyniósł 3,7%. Biorąc pod uwagę poszczególne kategorie to największy skok cen dotyczył wódek smakowych, w sklepach do 300 mkw. wyniósł aż 12,3%, w supermarketach 7,4%. Kolejną kategorią o wysokich wzrostach cen była wódka czysta, w placówkach małoformatowych ceny wzrosły o 7,8%, z kolei w supermarketach o 5,7%[5].

Dane M/platform za styczeń 2022 wskazują, że wzrostem sprzedaży charakteryzowały się takie kategorie jak napoje bezalkoholowe (+1,2%) oraz alkohole mocne, takie jak whisky, rum, likiery, gin (+7,0%). W kategoriach napojowych wzrost cen wyniósł w przypadku napojów gazowanych +37% a w przypadku soków +6% za litr.

Fot.: stock.adobe.com/Seventyfour

[1] NielsenIQ, Panel Handlu Detalicznego, rynek: Cała Polska (Food), okresy dwunastomiesięczne: grudzień 2019 – listopad 2020, grudzień 2020 – listopad 2021, fakty: sprzedaż wartościowa w PLN, sprzedaż wolumenowa w litrach; udziały wolumenowe i wartościowe do całej kategorii alkoholi; kategorie: Piwo, Cydr, Gotowe napoje alkoholowe, Brandy, Rum, Gin, Tequila, Wódka, Whisky, Wina owocowe I aromatyzowane, Wino Deserowe, Likier, Wino musujące, Wino stołowe, Vermouth.
[2] CMR, styczeń-listopad 2021 r.
[3] NielsenIQ.
[4] CMR, styczeń-październik 2021 r.
[5] CMR, 2021 vs 2020 r.