W sytuacji, gdy znaczna część terytorium Ukrainy jest czasowo okupowana lub zamieniana w pole bitwy, kraj ponosi również olbrzymie straty gospodarcze. Żeby chociaż częściowo je zminimalizować, ukraińskie przedsiębiorstwa potrzebują wsparcia z zakresu logistyki, głównie kolejowej. Zgodnie z wyliczeniami Banku Światowego – wojna z Rosją może w tym roku zmniejszyć ukraińską gospodarkę o 45%.
Ile kosztuje wojna?
Zgodnie ze wstępnymi i szacunkowymi danymi na dzień 8 kwietnia 2022 r. według wyliczeń m.in. ekspertów z KSE Institute i Centre for Economic Strategy z Kijowa łączne szkody fizyczne oszacowano na 80 mld dolarów. Na kwotę tę składają się głównie szkody w infrastrukturze transportowej, takiej jak autostrady, linie kolejowe, mosty, porty i lotniska (39 mld dolarów), oraz mieszkaniach (29 mld dolarów). Zgłoszono uszkodzenie lub zniszczenie ok. 100 przedsiębiorstw przemysłowych. Uszkodzenia aktywów przemysłowych wynoszą 6,7 mld dolarów, ale są to obliczenia – nawet zdaniem samych firm – mocno niedoszacowane .
Według niezależnego ukraińskiego Centre for Economic Strategy, ponad połowa firm-członków Europejskiego Stowarzyszenia Biznesu w Ukrainie przerwała lub zawiesiła swoje funkcjonowanie w czasie wojny (57%). W przypadku mniejszych firm sytuacja jest podobna. Około 39% firm wstrzymało lub zamroziło działalność, a kolejne 20% jest prawie nieaktywnych. Ostrożne ożywienie obserwuje się od połowy marca. Większa fala wznowień działalności gospodarczej rozpoczęła się w kwietniu po opuszczeniu przez wojska rosyjskie obwodów Kijowa, Czernihowa i Sum.
Ukraiński eksport i import w czasie wojny
Ukraińskie Ministerstwo Gospodarki poinformowało w komunikacie prasowym, że marcowy eksport wyniósł 2,7 mld dolarów (50% lutowego wolumenu), a import – 1,8 mld dolarów (30% lutowego wolumenu). Jedna czwarta eksportu to ruda żelaza, podczas gdy eksport metali prawie się zatrzymał. Eksport artykułów rolnych zmniejszył się czterokrotnie w porównaniu z lutym. Logistyka morska została skutecznie zamknięta blokadą portów morskich przez Rosję. Przewozy kolejowe i samochodowe do zachodniej granicy kraju są poważnie utrudnione.
Laude mocno pracuje, by udostępnić możliwość przewozu towarów transportem kolejowym, tak naprawdę jedynym dziś dostępnym dla ukraińskich przedsiębiorstw. Naszym atutem jest wieloletnie doświadczenie. Od 2008 r. łączymy wschodnich producentów z zachodnimi odbiorcami i wschodnie rynki z zachodnimi dostawami i radzimy sobie nawet w tak ekstremalnych warunkach.
Braki spowodowane wojną odczuje cała Europa
W ubiegłym roku Ukraina wyeksportowała 17 mln ton pszenicy, głównie przez porty czarnomorskie. Brak ukraińskiej pszenicy na wielu rynkach oznaczać będzie drastyczne podwyżki cen i zagrożenie głodem. Ukraina dostarcza bowiem 12% światowej podaży pszenicy i 20% światowej podaży kukurydzy. Według S&P Global Platts jest także największym na świecie producentem oleju słonecznikowego. Tak było przed wojną.
W połowie kwietnia nikt nie potrafi powiedzieć, na ile uda się zrealizować zawarte kontrakty na dostawy do Unii Europejskiej: stali, ziarna siewnego, półproduktów do produkcji pasz, miodu oraz niektórych półproduktów z drewna czy choćby wiązek elektrycznych do aut. Każda niewyeksportowana tona i sztuka oznacza realne straty dla budżetu Ukrainy, który już dziś musi brać pod uwagę gigantyczne nakłady pieniężne na odbudowę kraju.
Skutki będą wieloletnie, także w Polsce
Zdaniem ekspertów z Polskiego Instytutu Ekonomicznego wojna na Ukrainie oznacza długofalowe konsekwencje ekonomiczne, które nie ominą naszego kraju. Eksperci zwracają uwagę na szok na rynkach surowców energetycznych i trwały wzrost cen żywności. Przemysł w naszym kraju będzie musiał znaleźć nowych dostawców żelaza i stali, które trafiały do nas z Rosji i Białorusi.
Przypomnijmy, że w 2021 r. wzajemna wymiana handlowa między Ukrainą a Unią Europejską i Wielką Brytanią wyniosła rekordowe 12,6 mld dolarów. Unia kupowała na Ukrainie głównie zboża (także materiał siewny), oleje oraz wyroby metalurgiczne. Polska, Węgry, Słowacja importowały z Ukrainy energię elektryczną. W ubiegłym roku do Polski trafiło 1,37 mln t stali z ukraińskich hut.
Jak wojna wpływa na ceny w Polsce?
Stal jest tutaj dobrym przykładem. Efekty zaangażowania w pomoc w eksporcie ukraińskich produktów to nie tylko zapewnienie Ukrainie dopływu gotówki, ale również realny wpływ choćby na ceny stali na polskim rynku. Gdyby Ukraina miała możliwość zastąpienia dotychczasowych zamówień z Rosji, mówilibyśmy o podwojeniu sprzedaży do Polski w bardzo poszukiwanym segmencie wyrobów płaskich (blachy HRC i blachy grube).
Tak czy inaczej, niezwykle ważne jest, byśmy z zaangażowaniem porównywalnym z tym, które okazujemy, pomagając uchodźcom, zrobili absolutnie wszystko, aby wesprzeć ukraiński eksport do europejskich odbiorców. Tak naprawdę jedyną możliwością są szlaki kolejowe i zaplecze, jakie mogą zapewnić terminale kolejowe zlokalizowane na liniach kolejowych łączących Polskę z Ukrainą, jak nasz w Zamościu oraz oczywiście linia LHS do Sławkowa.
Podsumowując. Nie ulega wątpliwości, że dziś jednym z najważniejszych tematów debaty powinna być odbudowa ukraińskiej gospodarki i jej zdolności do realizacji zamówień. Tylko w ten sposób możemy ograniczyć długofalowe konsekwencję ekonomiczne dla kraju i społeczeństwa.
Polska i polskie firmy mogą i powinny odegrać tutaj ważną rolę. Ukraina ma olbrzymie znaczenie dla przyszłości europejskiej gospodarki. Także tej innowacyjnej. Z grupy 30 minerałów uznanych przez UE za krytyczne dla przyszłości Ukraina miała co najmniej 21.
Źródło: inf. prasowa
Fot.: stock.adobe.com/denys_kuvaiev
