Przechowywanie żywności pozwala zachować świeżość produktów spożywczych na dłużej. Gdy znamy zasady przechowywania żywności nie tylko niwelujemy problem marnowania produktow, ale także zmniejszamy ryzyko spożycia nieświeżego posiłku. Ważną rolę w przypadku przechowywania żywności odgrywa lodówka. Warto zatem wiedzieć, jak przechowywać jedzenie w lodówce oraz którą półkę w lodówce wybierać dla których produktów. W poniższym artykule przyjrzeliśmy się kluczowym zasadom przechowywania żywności.
Spis treści:
- Warunki przechowywania żywności
- Jak przechowywać żywność?
- Wybór odpowiedniej półki w lodówce
- Pojemniki do przechowywania żywności
- Przechowywanie żywności w lodówce
- Czas przechowywania żywności w lodówce
- Produkty mrożone – czy można je zamrażać wielokrotnie?
- Przechowywanie warzyw
- Czas przechowywania warzyw
- Przechowywanie owoców
- Jak długo przechowywać owoce?
- Przechowywanie produktów sypkich
- Jak długo można przechowywać produkty sypkie?
- Podsumowanie
Warunki przechowywania żywności
Przechowywanie żywności, jeśli odbywa się prawidłowo, jest dobrym sposobem nie tylko na przedłużenie świeżości produktów, ale także odpowiednie zarządzanie domową spiżarnią. Warto jednak mieć na względzie, jak przechowywać żywność, aby w chwili potrzeby produkty spożywcze nadawały się w dalszym ciągu do spożycia.
Istnieją trzy kluczowe zasady przechowywania żywności, którymi powinniśmy się kierować. Określają one kolejno:
- miejsce przechowywania żywności,
- temperaturę
- daty przydatności do spożycia.
Warunki przechowywania żywności są kluczowe dla tego, aby jedzenie nie popsuło się w momencie, w którym zdecydujemy się na jego spożycie. Na czym zatem polegają wymienione powyżej zasady przechowywania żywności?
Jak przechowywać żywność?
Stosując najważniejsze zasady przechowywania żywności unikniemy sytuacji, w której narazimy się na zjedzenie zepsutego jedzenie oraz zniwelujemy marnowanie jedzenie, które musiałoby wylądować w śmietniku.
Oczywiście warunki przechowywania żywności znacznie różnią się w zależności od konkretnego produktu, jego charakterystyki oraz zaleceń producenta. Warto zatem w pierwszej kolejności spojrzeć na etykietę na produkcie. Zgodnie z polskim prawem, na opakowaniach wszystkich produktów spożywczych oznaczonych terminem przydatności do spożycia powinna znajdować się informacja o ich warunkach przechowywania.
Trzy zasady przechowywania żywności, tj. miejsce, temperatura oraz data przydatności, to jednocześnie informacje, który każdy producent ma obowiązek podać na etykiecie produktu, jeśli jakość danego produkty zależy od sposobu jego przechowywania.
To właśnie tymi informacjami powinniśmy kierować się w pierwszej kolejności decydując od tym, jak przechowywać żywność.
Wybór odpowiedniej półki w lodówce
W przypadku produktów, które należy przechowywać w lodówce warto mieć na względzie, że temperatura w lodówce różni się w zależności od miejsca. Co za tym idzie – przechowywanie żywności w lodówce rządzi się swoimi prawami. Jak zatem robić to dobrze?
W pierwszej kolejności musimy sprawdzić temperaturę, w jakiej należy przechowywać dany produkt. Tę informację, jak już wiemy, znajdziemy na opakowaniu produktu. Przykładowo: Mleko bez laktozy od marki Piątnica należy przechowywać w temperaturze od +1 do +6 st. Celsjusza. Nie oznacza to jednak, że mleko to możemy wstawić na dowolną półkę w lodówce. Jak w takim wybrać odpowiednią półkę w lodówce na produkty spożywcze?
Większość lodówek zachowuje najniższą temperaturę na najniższej półce. Ta następnie wrasta aż do najwyższego punktu w lodówce. Co więcej, wyższa temperatura jest także w szufladach. Dokładna rozpiska tego, jak przechowywać produkty w lodówce znajduje się poniżej:
- Na górnej półce lodówki panuje temperatura ok. 8 st. Celsjusza. Oznacza to, że na najwyższej półce możemy przechowywać większość dżemów i powideł, a także mleko UHT czy jogurty.
- Na środkowej półce lodówki panuje temperatura ok. 4-7 st. Celsjusza. W tym miejscu lodówki warto zatem przechowywać żywność o krótszej dacie ważności, jak sery i wędliny, a także domowe potrawy.
- Na pierwszej półce lodówki panuje temperatura ok. 2 st. Celsjusza. To najchłodniejsze miejsce w lodówce – warto zatem wykorzystać je do przechowywania żywności takiej jak mięso.
- Szuflada w lodówce znajdująca się na samym dole osiąga nawet 10 st. Celsjusza temperatury. Dodatkowo miejsce to charakteryzuje się zazwyczaj większą wilgotnością. Oznacza to, że doskonale sprawdzi się do przechowywania owoców i warzyw.
- Boczne półki w lodówce także osiągają wysoką temperaturę, ok. 10 st. Celsjusza. Warto trzymać w tym miejscu butelki z sosami, oleje czy przetwory.
Zasady dotyczącego tego, jak przechowywać żywność w lodówce są ważne, ale dopiero w połączeniu ze znajomością etykiety na produktach spożywczych. Warto zatem najpierw sprawdzić, temperatury przechowywania żywności, a następnie dostosować do tego miejsce w lodówce.
Pojemniki do przechowywania żywności
Kolejnym dobrym nawykiem, który ułatwi przechowywanie żywności może być pakowanie jej do pojemników. Dobrze zaprojektowane pojemniki do przechowywania żywności zapewniają szczelne zamknięcie, co pomaga zabezpieczyć żywność przed utratą wilgoci, utlenianiem.
Co więcej, pojemniki do przechowywania żywności pomagają w utrzymaniu bezpieczeństwa w naszej lodówce lub spiżarni – minimalizują ryzyko przenoszenia bakterii na przykład z surowego mięsa na inne produkty.
Ciekawym sposobem pakowania żywności jest również pakowanie próżniowe. Jak długo można przechowywać tak spakowaną żywność? W zależności od produktu jest to od około kilku dni (w przypadku np. ryb gotowanych), przez 1-2 tygodnie (w przypadku mięsa), aż do nawet 4 tygodni (w przypadku twardych serów). Zawsze warto szukać takiej informacji na opakowaniu produktu.
Przechowywanie żywności w lodówce
Wszyscy wiedzą, że większość produktów spożywczych należy przechowywać w lodówce. Czy znamy jednak odpowiedź na pytanie o to, dlaczego żywność powinno się przechowywać w lodówce? Na korzyść tego sposobu przechowywania żywności przemawia przynajmniej kilka argumentów.
Po pierwsze, niskie temperatury w lodówce hamują rozwój bakterii, drobnoustrojów i pleśni. Co więcej, lodówka umożliwia nam realne kontrolowanie temperatury, w jakiej przechowywana jest żywność. Pamiętajmy, że latem temperatura w pomieszczeniach może osiągać wyjątkowo wysokie odczyty – to może przełożyć się na momentalne zepsucie się produktów, takich jak nabiał.
Czas przechowywania żywności w lodówce
Czas przechowywania żywności w lodówce może się różnić w zależności od rodzaju żywności, a także od tego czy produkt został już otwarty, czy też nie.
Nieotwarte produkty można przechowywać w lodówce do terminu ich przydatności, który znajdziemy na opakowaniu. Producent powinien jednak określić także, ile czasu możemy przechowywać w lodówce produkty po ich otwarciu. I tak przykładowo mleko UTH, choć na opakowaniu termin przydatności może wskazywać na miesiące do przodu, to po otwarciu należy spożyć najczęściej w ciągu 48 godzin. Jak to wygląda w przypadku innych produktów spożywczych?
Świeże mięso powinniśmy spożyć najwyżej po trzech dniach przechowywania w lodówce (mięso drobiowe po dwóch dniach). Warto jednak zawsze kierować się swoimi zmysłami, ponieważ nie wiemy, w jakich warunkach oraz przez jaki czas dane mięso było przechowywane przed zakupem. Należy zatem zwrócić uwagę na jego wygląd oraz zapach.
Owoce i warzywa zazwyczaj możemy przechowywać w lodówce nawet przez kilka dni – choć znacznie różni się to w zależności od rodzaju. Pokrojone warzywa i owoce zaleca się natomiast zazwyczaj przechowywać w lodówce nie dłużej niż 2-3 dni.
Produkty mrożone – czy można je zamrażać wielokrotnie?
Mrożenie produktów to doskonały sposób, aby zachować ich świeżość na dłużej. Należy jednak mieć na uwadze kilka ważnych zasad mrożenia żywności.
Po pierwsze, nigdy nie należy zamrażać wielokrotnie żywności. Powodem jest duże ryzyko namnożenia się chorobotwórczych mikroorganizmów, co może być niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Po drugie, zamrażamy produkty świeże (niezepsute) i w dobrym stanie. Mięso najlepiej zamrozić od razu po zakupie. Natomiast produkty poddane obróbce termicznej powinny najpierw ostygnąć.
Po trzecie, mrożone produkty powinny być spakowane w odpowiednie pojemniki lub woreczki do mrożenia. Warto pamiętać, aby przed włożeniem ich do zamrażalnika usunąć nadmiar powietrza z wnętrza torby.
Przechowywanie warzyw
Większość warzyw należy przechowywać w chłodnym miejscu, takim jak lodówka, aby zapobiec nadmiernemu psuciu się. Co więcej, wiele z nich najlepiej przechowywać się w pomieszczeniach, w których poziom wilgotności powietrza jest stosunkowo wysoki. Stąd też warto w tym celu wybrać dolne szuflady lodówki, w których wilgotność powinna być wyższa. Warto jednak mieć przy tym na względzie, że niektóre warzywa potrzebują niższej temperatury, niż obecne w szufladzie lodówki 10 st. Celsjusza.
W dolnej szufladzie lodówki można zatem przechowywać np. ogórka i pomidory (dla których optymalna temperatura przechowywania wynosi nawet 12 st. Celsjusza). Unikać należy jednak przechowywania w tym miejscu np. brokułów czy cebuli (które preferują zerową temperaturę).
Czas przechowywania warzyw
Optymalny czas przechowywania warzyw różni się w zależności od konkretnego produktu, a także warunków, w jakich je przechowujemy. I tak przykładowo według wyliczeń inż. Małgorzaty Miłek ze Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, brokuły, które będziemy trzymać w optymalnych warunkach (m.in. temp. 0 st. Celsjusza, wilgotności 95-98%) mogą być przechowywane nawet do 10 tygodni. Pomidory natomiast (12-13 st. Celsjusza przy zawartości 2-3% O2 i 0-5% CO2) mogą być przechowywane nawet 12 tygodni. Warto jednak mieć na względzie, że domowe lodówki nie gwarantują tak specyficznych warunków.
Przechowywanie owoców
Przechowywanie owoców rządzi się nieco innymi prawami niż warzyw. Główna różnica polega na tym, że niektóre owoce dojrzewają w temperaturze pokojowej. Inne natomiast szybciej psują w lodówce niż poza nią. Jak zatem przechowywać owoce? Odpowiedź nie jest prosta, bo zależy od tego, o jakich owocach mówimy.
Przykładowo owoce egzotyczne, takie jak kiwi, pomarańcze czy banany nie tylko mogą być przechowywane w temperaturze pokojowej, ale wręcz powinny. Naturalnie lubią one ciepło, bo właśnie z ciepłych krajów pochodzą. Połowicznym wyjątkiem jest awokado – dopóki owoc nie jest dojrzały, powinniśmy przechowywać go w temperaturze pokojowej. Jednak gdy już dojrzeje, powinien trafić do lodówki.
Owoce takie jak jabłka, gruszki czy brzoskwinie także możemy bez problemu przechowywać poza lodówką. Sposobem na przedłużenie ich użyteczności może być natomiast zamrożenie ich w zamrażalniku.
Poza miejscem przechowywania owoców, ważne jest również w jaki sposób je przechowywać. Warto w tym miejscu pamiętać o tym, że np. jabłka czy gruszki podczas dojrzewania wydzielają gaz, który nazywamy etylenem. Nie jest on szkodliwy dla ludzi, ale wpływa na wszelkie inne owoce znajdujące się w pobliżu przyspieszając ich dojrzewanie.
Jak długo przechowywać owoce?
Czas przechowywania owoców jest różny w zależności od rodzaju owocu. Poniżej przedstawiamy ogólne ramy czasowe dla różnych grup owoców:
- Owoce miękkie (np. truskawki, maliny, borówki): Zazwyczaj mają krótki okres przechowywania i najlepiej spożyć je w ciągu 2-3 dni od zakupu lub zebrania.
- Owoce delikatne (np. morele, brzoskwinie, śliwki): Te owoce również mają stosunkowo krótki okres przechowywania i zazwyczaj powinny być spożywane w ciągu 2-3 dni od zakupu.
- Jabłka i gruszki to owoce, które mogą być przechowywane przez dłuższy czas w odpowiednich warunkach. W chłodnym miejscu, takim jak lodówka, mogą wytrzymać od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy.
- Banany są wrażliwe na chłodzenie i mogą zmieniać kolor skórki w niskich temperaturach. Można je przechowywać w temperaturze pokojowej, ale trzeba pamiętać, że dojrzałe banany będą miały krótki okres przechowywania i zaleca się spożycie ich w ciągu 2-3 dni.
- Kiwi i awokado to owoce, które można przechowywać w lodówce przez około 3-5 dni po osiągnięciu odpowiedniego stopnia dojrzałości.
Przechowywanie produktów sypkich
Przechowywanie produktów sypkich, takich jak mąka, cukier, ryż, kasze czy płatki, w odpowiednich warunkach jest istotne nie tylko dla utrzymania ich świeżości, ale także w celu przeciwdziała wilgotnieniu, a także pojawianiu się insektów, jak mole spożywcze.
Ważnym jest, aby przechowywać produkty sypkie w szczelnych pojemnikach, najlepiej szklanych, ponieważ nie oddziałują one w żaden sposób na produkt oraz zapobiegają dostępowi powietrza, wilgoci i insektom. Dobrze sprawdzić mogą się np. duże słoiki.
Sypkie produkty powinny być także chronione przed światłem. Niektóre, takie jak np. mąka, mogą tracić jakość pod wpływem światła.
Warto od razu po zakupie przesypać produkt z oryginalnego opakowania do szklanego lub plastikowego pojemnika. Z jednej strony, papierowe opakowania np. na ryż mogą łatwo złapać wilgoć. Z drugiej natomiast, często zdarza się, że to właśnie w tych opakowaniach znajdują się mole spożywcze. Warto zatem sprawdzić to od razu po przyjściu ze sklepu.
Jak długo można przechowywać produkty sypkie?
Najważniejszym wskaźnikiem tego, jak długo można przechowywać dany produkt sypki, jest informacja na opakowaniu. Daty przydatności mogą być absolutnie różne, choć zazwyczaj produkty sypkie charakteryzują się przynajmniej rocznym terminem do spożycia.
W przypadku niektórych produktów sypkich, jak chociażby cukier puder, data przydatności jest dokładnie taka sama zarówno przed otwarciem, jak i po otwarciu opakowania – w przeciwieństwie do produktów spożywczych jak mleko. Jednak kluczową w tym przypadku zasadą jest sposób przechowywania. Produkt taki po otwarciu musi być przechowywany w szczelnym opakowaniu. Tylko wtedy zachowuje swoje właściwości.
Podsumowanie
Zasady przechowywania żywności jasno wskazują na trzy kluczowe elementy: miejsce, temperaturę oraz termin przydatności. Jednocześnie są to informacje, które znajdziemy na opakowaniu każdego produktu spożywczego, którego to dotyczy. Warto połączyć wiedzę dotyczącą tego, jak przechowywać jedzenie z tymi informacjami, aby zachować ich świeżość na dłużej.
Foto: StockAdobe(chika_milan)
