Wódka traci na popularności w Polsce. Najnowsze statystyki przedstawione przez Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy, obnażają dramatyczny spadek sprzedaży napojów spirytusowych w kraju. Co kryje się za tą zaskakującą tendencją i jakie są przyczyny tego zjawiska?
Polacy przestają pić alkohol?
W 2022 roku odnotowano w Polsce znaczący spadek sprzedaży alkoholi, który szczególnie widoczny był w kategorii czystych wódek. Według danych GUS, w minionym roku sprzedaż w tej kategorii spadła o ponad 10% w perspektywie rok do roku. W tym czasie ogólny wolumen sprzedaży napojów spirytusowych obniżył się o 5% w porównaniu z poprzednim rokiem.
Sięgając dalej w przeszłość okazuje się, że tendencja spadkowa, jeśli chodzi o ilość sprzedawanego alkoholu jest obserwowana już od pewnego czasu. Analiza danych GUS z lat 2020-2022 wykazała, że wolumen sprzedaży tych produktów zmniejszył się w tym czasie o ponad 18%.
- To może Cię zainteresować: Kraków zakazuje nocnej sprzedaży alkoholu. Czy to koniec sklepów otwartych 24h?
Tendencję tę potwierdzają dane z pierwszego kwartały 2023 roku. Zgodnie z analizą GUS, w tym okresie odnotowano spadek wolumenu sprzedaży napojów spirytusowych na poziomie 15,5% w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej.
Gdzie szukać winnych?
Jednym z powodów, dla których Polacy rezygnują z zakupu wyrobów spirytusowych może być ich cena, którą na przestrzeni ostatnich lat kształtowało wiele niesprzyjających czynników. Mowa m.in. o inflacji i gwałtownie rosnących kosztach energii, surowców i opakowań, a także tzw. opłacie małpkowej czy "mapie akcyzowej", która poskutkowała 10% wzrostem akcyzy w 2022 roku i zafunduje kolejne 5% wzrosty w następnych latach.
Witold Włodarczyk, prezes ZPPPS zwraca także uwagę na występującą w branży alkoholowej lukę akcyzową wynikającą z różnych sposobów opodatkowania etanolu w zależności od rodzaju wyrobu alkoholowego.
Branża spirytusowa generując 39% ogólnego spożycia alkoholu w kraju, wpłaca aż 70% akcyzy realizowanej przez całą branżę alkoholową. Jednocześnie branża piwna jest odpowiedzialna za ponad 50% spożycia alkoholu przez Polaków, a wpłaca do budżetu jedynie 25% akcyzy wygenerowanej przez całą branżę alkoholową.
Premiumizacja w kategorii alkoholi mocnych
Jak zauważa ZPPPS, w ostatnich kilku latach na rynku alkoholowym obserwuje się wyraźny trend premiumizacji. Jest to widoczne między innymi poprzez rosnące zainteresowanie kategoriami takimi jak whisky, gin czy rum.
Według raportu Insight Analyst w Nielsen IQ, w ciągu ostatnich dwóch lat sprzedaż rumu i ginu odnotowała dwucyfrowy wzrost. Z roku na rok wzrasta również zainteresowanie polskimi alkoholami regionalnymi, takimi jak okowita, nalewka czy wódka regionalna produkowana w niewielkich destylarniach.
Wśród konsumentów obserwujemy entuzjastyczne podejście do miksologii oraz paringu, a więc sztuki przygotowywania koktajli oraz dobierania ich do potraw i innych napojów. Niestety, wielu konsumentów napotyka problemy z dostępnością wysokiej jakości wyrobów z lokalnych rodzinnych manufaktur, co ogranicza ich możliwości eksperymentowania z różnymi smakami.
Sprzedaż alkoholu przez internet
ZPPPS mając na uwadze ograniczenia związane z dostępnością wysokiej jakości wyrobów spirytusowych, których konsumenci poszukują coraz częściej, zaleca umożliwienie sprzedaży wyrobów przez Internet. "Dzięki temu, konsumenci mogliby łatwo znaleźć i zamówić unikalne produkty z różnych regionów kraju, a mali producenci – rozwinąć swoją działalność i dotrzeć do grupy klientów zainteresowanych produktami premium" – wyjaśnia Włodarczyk.
Dodatkowo, jak dodaje, sprzedaż alkoholu online umożliwiłaby producentom efektywniejszą dystrybucję.
Foto: StockAdobe(Cavan for Adobe)
