![Polacy muszą oszczędzać. Rośnie znaczenie promocji, spada jakości [BADANIE]](/media/cache/ac/59/ac59827caf06313b61d47925036b8fea.webp)
Konsumenci zwracają coraz większą uwagę na ceny. Według raportu "Skromniej i mniej, czyli życie polskiego konsumenta" opracowanego przez Strategy& Polska, 57% Polaków wskazuje, że obecna sytuacja gospodarcza już wpłynęła negatywnie na ich oszczędności. Z kolei 67% respondentów spodziewa się wzrostu wydatków swoich gospodarstw domowych w najbliższych miesiącach.
Obecna sytuacja geopolityczna, rosnąca inflacja i coraz wyższe kwoty na paragonach sprawiają, że Polacy szukają oszczędności. Prowadzi ich ku temu obawa – o pracę swoją i swoich bliskich oraz przyszłość.
Polacy będą kupować coraz mniej?
67% Polaków spodziewa się wzrostu wydatków w najbliższych miesiącach. W porównaniu do wskazań z 2020 roku (pierwszy rok COVID-19) widzimy znaczącą zmianę w przewidywaniach konsumentów, przy czym w 2022 r. nastroje w tym zakresie nie różnią się ze względu na miejsce zamieszkania (wieś/miasto). Istotnie częściej większe wydatki przewiduje grupa wiekowa 65+ – aż 80% wskazań. Aktualna sytuacja gospodarcza ma bardzo duży wpływ na strukturę wydatków gospodarstw domowych.
Krzysztof Badowski, partner zarządzający Strategy& Polska, przyznaje, że metody, którymi bank centralny stara się walczyć z wysokimi cenami, mogą zniechęcić konsumentów do zwiększania skali zakupów i skłonić do oszczędzania. Przede wszystkim mowa o stopach procentowych, które już od kilku miesięcy cyklicznie rosną.
Jakie rodzi to perspektywy? Zdaniem Krzysztofa Badowskiego popyt zostanie ograniczony, kredytobiorcy boleśnie odczują wysokość stóp procentowych w swoich ratach, a firmy wyhamują procesy inwestycyjne. Jak dodaje, już teraz konsumenci szukają tańszych zamienników kupowanych przez siebie produktów.
Już teraz sytuacja makro zmusza konsumentów do racjonalizacji wydatków i ograniczenia zakupów. Widać też wyraźne symptomy "downtradingu", czyli wybierania przez konsumentów tańszych "zamienników" preferowanych wcześniej produktów. I jak wskazuje nasze badanie, ciężko w najbliższych miesiącach oczekiwać odwrócenia tych trendów. Taka sytuacja i takie nastroje konsumentów sprawiają, że firmy muszą krytycznie spojrzeć na swoją działalność. Optymalizacja kosztów, uelastycznienie łańcuchów dostaw, znalezienie "planów B" w ramach struktury dostawców, rozważenie opcji nearshoringowych, wykorzystanie danych w celu lepszego zrozumienia i dotarcia do konsumenta oraz przemyślane zabiegi cenowe i promocyjne stają się absolutnymi priorytetami na strategicznych agendach zarządów.
Na co Polacy wydają najwięcej? Przodują produkty pierwszej potrzeby
Według badania, przede wszystkim wzrosły wydatki na artykuły spożywcze (78%), produkty i usługi zdrowotne i pielęgnacyjne (59%) oraz odzież i obuwie (50%), czyli na dobra tzw. pierwszej potrzeby, na których wprowadzenie oszczędności jest trudne.
Natomiast spadki wydatków, wynikające z ograniczenia konsumpcji, widać w przede wszystkim w kategoriach związanych ze stylem życia – restauracje (25%), produkty i usługi sportowe (20%) oraz rozrywka i media (17%).
Drożyzna najmocniej doskwiera mieszkańcom dużych miast i osobom starszym
Najwyższy wzrost wydatków na żywność deklarują mieszkańcy miast do 500 tys. mieszkańców (85%) oraz osoby starsze 65+ (84%). Sytuacja i niepewność związana z epidemią COVID-19 wpłynęła negatywnie na oszczędności 42% Polaków, natomiast w 2022 sytuacja gospodarcza sprawiła, że oszczędności aż 57% polskiego społeczeństwa mają się gorzej niż w latach poprzednich.
Zwiększenie oszczędności (24%) oraz utrzymanie ich na tym samym poziomie (31%) widać przede wszystkim w grupie wiekowej 25-34 lata. Zmniejszenie wielkości oszczędności najmniej dotyka mieszkańców miast powyżej 500 tys. mieszkańców (16%).
Polscy konsumenci deklarują w naszym badaniu, że aktualna sytuacja gospodarcza sprawia, że ceny produktów i usług są dla nich istotne. Grupa, dla której ceny są istotniejsze niż wcześniej to aż 61% badanych – nawet w trakcie pandemii w 2020 roku było to 43% wskazań.
Cena jeszcze nigdy nie była tak istotna dla konsumentów
Polacy także wybierając konkretne produkty przede wszystkim zwracają uwagę na cenę – jest to kluczowy czynnik dla 73% społeczeństwa. Wzrosło znaczenie promocji jako czynnika na podstawie, którego dokonuje się wyborów, a spadło znaczenie jakości produktu – z 80% w 2020 roku do 62% w 2022 roku.
Dodatkowo Polacy przestali zwracać uwagę na ekologiczność wybieranych produktów. To według mnie główne wnioski z naszego sondażu dla firm handlowych. Wyzwaniem dla sieci handlowych będzie z jednej strony obrona marżowości, a z drugiej próba wpływu na stan lojalności klientów w sposób, który zmniejsza ich wrażliwość cenową.
Fot. mat. własne redakcji
