Problematyka innowacyjności w branży logistycznej to bardzo szerokie pojęcie. Nasze wyobrażenia co do przyszłości tego rynku z reguły odbiegają od rzeczywistych przekształceń i kierunków rozwoju. Z oczywistych względów pewne systemy muszą opierać się na podobnych zasadach.
50 lat logistyki
Peter Duwel, Head of Genius Lab z Grupy Raben podczas Innovation Day 2021 zauważył, że znaczny postęp technologiczny unowocześnił sprzęty wykorzystywane w branży logistycznej. Jednak ich funkcjonalność i zasady działania są te same.
Patrząc na ciężarówki wykorzystywane w logistyce widzimy, że obecnie są one ładniejsze i nowocześniejsze niż 50 lat temu, jednak esencja jest ta sama. Tak samo jest np. z wózkami widłowymi czy kontenerami.
Mimo bardziej nowoczesnego wyglądu czy usprawnienia wydajności sprzęty wspominane przez eksperta znacząco odbiegają od futurystycznych wizji jakie pół wieku temu snuli projektanci. Innowacje w branży poszły w nieco innym kierunku.
Gdzie jest ta innowacja?
Podstawowym pytaniem jakie zatem możemy sobie zadać jest: „gdzie jest innowacyjność w logistyce?”. Najczęściej pojawiającym się tu hasłem jest autonomiczność. Jednak zdaniem Petera Duwel’a to jest odległy temat.
Jeżeli chodzi o transport to wszyscy myślimy obecnie, że będzie on autonomiczny – samochody i ciężarówki, które samodzielnie będą jeździć. Myślę, że to w pewnym sensie jest przyszłość, ale jeszcze nie tak bliska. Wszyscy wiemy, że te autonomiczne systemy są wspaniałe, ale pod pewnymi warunkami. Dlaczego na przykład robi się testy pojazdów autonomicznych pojazdów w Arizonie? Bo tam 365 dni w roku jest słońce. Bo te systemy autonomiczne w deszczu działają gorzej. Samochód ciężarowy elektryczny to też jest przyszłość, ale daleko.
Obecny poziom prac nad pojazdami autonomicznymi ograniczony jest przez wielość warunków jakie należy spełnić do testów czy prawidłowego funkcjonowania. Jak wskazuje ekspert – ograniczeniem jest nawet pogoda. Stąd też na wykorzystanie pełnych możliwości takich urządzeń przyjdzie nam jeszcze chwilę poczekać.
Podobnie jest w przypadku sektora magazynowego. Tutaj futurystycznie zakładamy, że innowacyjny i nowatorski magazyn będzie w pełni obsługiwany przez roboty, a cały system będzie zautomatyzowany. Jednak czynnik ludzki w dalszym ciągu odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu całej logistyki.
Jak wygląda magazyn przyszłości? Wyobrażamy sobie, że będzie on obsługiwany przez roboty, a ludzie nie będą potrzebni. To też jest daleka przyszłość. Na ten moment potrzebujemy pracowników. Raben pracuje z robotami, które wspierają ludzi. To jest pewien zauważalny trend w branży – maszyny, które pomagają w transporcie małych elementów.
Automatyzacja i wykorzystanie robotyki to jednak znaczący trend, który usprawnił logistykę i nadal mocno ją wspiera. Możemy zakładać, że ten kierunek będzie się utrzymywał i umacniał.
Ostatnia mila
Ostatni etap realizacji zamówień, czyli dostarczenie paczki do klienta, to zagadnienie szczególnie gorące w ostatnich latach. Pandemia znacząco wpłynęła na zwiększenie popularności zakupów z opcją dostawy do klienta.
I właśnie w etapie ostatniej mili można upatrywać rozwoju robotyki, a właściwie jej wpływu na rozwój dostaw. To sektor, w którym duże znaczenie mają urządzenia wspierające sprawniejsze i efektywniejsze rozwożenie przesyłek.
Trendy są takie, że z pewnością roboty będą pomagały w ostatniej mili. Jak np. FedEx czy Prime – które mają urządzenia wożące pojedyncze paczki. W Chinach mamy busiki-paczkomaty na kołach, które mają określoną ilość przesyłek do rozwiezienia i dostarczają je pod wskazane adresy. Dalej są też drony.
Innowacje w logistyce
Ekspert Grupy Raben podczas Innovation Day 2021 wskazał, że logistyka ma trzy obszary, w których rola innowacji jest kluczowa. Pierwszym z nich jest digitalizacja, drugim robotyzacja, a trzecim – ochrona środowiska.
W jaki sposób logistyka może być innowacyjna? Widzę tutaj trzy główne obszary. Po pierwsze digitalizacja – systemy komputerowe, które spowodują, że będzie lepiej, szybciej i taniej. Druga jest robotyzacja, która może sprawić, że systemy będą bardziej ergonomiczne. Trzecią rzeczą jest ochrona środowiska. Transport to ok. 15% całej emisji CO2.
To wszystko powoduje, że operatorzy logistyczni mają bardzo wiele możliwości, by rozwijać innowacje. Choćby patrząc na wpływ na stan planety – praca nad ograniczeniem negatywnego wpływu na środowisko jest równie istotna co rozwój technologiczny. A wszystkie obszary wymienione przez przedstawiciela Grupy Raben niejako się ze sobą łączą.
Ograniczeniem, a jednocześnie wyzwaniem w rozwoju może być problematyka bycia elastycznym. W sektorze logistycznym – zważając na różnorodność towarów jakie trzeba magazynować i dostarczać – bardzo trudno utrzymać warunki, które będą odpowiednie dla wszystkich klientów.
Dlaczego operator logistyczny może mieć trudności w byciu innowacyjnym? Z jednej strony jest to elastyczność, ponieważ można zbudować bardzo ładny magazyn dla określonego klienta i przy jego produktach wszystko działa, ale przy innych towarach może być wręcz odwrotnie. A operator logistyczny musi być elastyczny, a to czasem ciężko połączyć.
Ekspert dodał, że kolejną sprawą są bardzo wysokie koszty inwestycji, które wymagają długotrwałych kontraktów, a obecnie klienci preferują 2- czy 3-letnie umowy. Dodając do tego presję optymalizacji kosztów rysuje się rzeczywistość wielu barier.
