Komisja Europejska pracuje nad zmianą przepisów rozporządzenia nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. W ten sposób KE realizuje cele przyświecające strategii Farm to Fork, czyli od Pola do Stołu.
Zmiany w oznakowaniu środków spożywczych być może nastąpią już w IV kwartale 2022 roku
Trwają badania, na które zaproszone zostały podmioty branży spożywczej takie jak stowarzyszenia branżowe, konsumenci czy organy kontroli żywności. Celem badań jest ustalenie jakimi zasadami oznaczeń powinni kierować się producenci oraz wytwórcy opakowań, tak aby pomóc konsumentom w dokonywaniu bardziej świadomych wyborów.
Komisja Europejska chce też w ten sposób walczyć z marnotrawstwem żywności oraz edukować społeczeństwo na temat zdrowotnych walorów produktów. Zmianie mają ulec przepisy dotyczące:
- oznaczania daty środków spożywczych, ponieważ sformułowania nie są jednoznaczne dla wszystkich konsumentów;
- obowiązkowego oznaczania wartości odżywczej z przodu opakowania;
- rozszerzenia obowiązku podawania informacji o pochodzeniu niektórych produktów;
- wprowadzenia obowiązkowej deklaracji wykazu składników i wartości odżywczej na etykietach napojów alkoholowych.
Eksperci IGI Food Consulting, doradcy specjalizujący się w prawie żywnościowym, zaznaczają że możliwych jest kilka scenariuszy zmian w prawie:
Scenariusz 1
Podawanie na froncie opakowania informacji o ilości: Tłuszczu, kwasów nasyconych, cukrów, soli oraz energii w odniesieniu do porcji produktu, wraz ze wskazaniem % RWS
Powiązanie z możliwością stosowania oświadczeń: Ustalone będą profile (tj. progi) dla: sodu, kwasów nasyconych, cukrów zawartych w 100 g/ml w danej kategorii żywności.
SKUTEK: oświadczenia można stosować tylko wtedy, gdy produkt spełnia wszystkie 3 profile (w odniesieniu do kategorii, do której należy, np. produkty mleczne).
Scenariusz 2
Podawanie na froncie opakowania informacji o ilości: Tłuszczu, kwasów nasyconych, cukrów, soli oraz energii w odniesieniu do porcji produktu, wraz ze wskazaniem % RWS oraz z oznaczeniem kolorami (np. tak jak w systemie Traffic Lights)
Możliwość stosowania oświadczeń: oświadczenia można stosować tylko wtedy, gdy:
- Opcja A – każdy element wskazany na froncie ma kolor zielony
- Opcja B – elementy wskazane na froncie mają kolor zielony lub pomarańczowy, przy czym kolor zielony musi być w przewadze
- Opcja C – elementy wskazane na froncie mają kolor zielony i/lub pomarańczowy (nie ma znaczenia w jakiej proporcji)
- Opcja D – elementy wskazane na froncie mają kolor zielony i/lub pomarańczowy, a także 1 element może mieć kolor czerwony – oświadczenia nie mogą dotyczyć tego czerwonego elementu.
Scenariusz 3
Podawanie na froncie opakowania tzw. pozytywnego logo (jak np. obecnie z systemie Keyhole), jeśli produkt spełnia określone kryteria np. ilość tłuszczu, kwasów nasyconych, cukrów, soli, błonnika, zbóż pełnoziarnistych, owoców, warzyw itd. (zależnie od kategorii)
Możliwość stosowania oświadczeń: tylko wtedy, gdy produkt spełnia kryteria i można go oznakować logo.
Scenariusz 4
Podawanie na froncie opakowania wskaźnika ogólnej wartości żywieniowej produktu (np. litera – np. od A do E + kolor – od zielonego do ciemnopomarańczowego) wyznaczonej poprzez algorytm (bazujący na zawartości np. kwasów nasyconych, cukrów, soli, energii, białka, orzechów, strączkowych, owoców, warzyw, niektórych olejów itd., jak obecnie np. w systemie Nutri-Score)
Możliwość stosowania oświadczeń tylko wtedy, gdy:
Opcja A – produkt otrzymał ocenę A lub B
Opcja B – produkt otrzymał ocenę A, B lub C.
Finalne prawo, które zostanie ustanowione będzie miało duży wpływ na cały przemysł spożywczy. Zauważą to w szczególności konsumenci.
Autorka scenariuszy: Joanna Olszak, Doradca ds. Prawa Żywnościowego, IGI Food Consulting
