Herbata jest bardzo popularnym napojem w Polsce. Jest dostępna w większości sklepów spożywczych a sprzedaż wzrasta jesienią i utrzymuje się na wysokim poziomie aż do końca wiosny. Początek pandemii w 2020 roku przyniósł wzrost cen w segmencie. Jak wygląda rynek herbaty obecnie?
Jesienne wzrosty
Herbata – mimo iż można ja spożywać zarówno na zimno jak i na gorąco – zdecydowanie kojarzy się z jej rozgrzewającymi właściwościami. Dlatego też spożycie herbaty jako sprzedaż kategorii rośnie już początku września i utrzymuje się do maja. Później zainteresowanie konsumentów przechyla się w stronę innych napojów.
W miesiącach zimnych zdecydowanie częściej spożywamy napoje gorące. Należy do nich herbata. Zdecydowanie częściej kupowana jest w miesiącach chłodniejszych – od września do maja. Na okres wakacji sprzedaż herbaty spada, a rośnie sprzedaż napojów. W marcu 2020 r., na początku pandemii odnotowaliśmy duże wzrosty sprzedaży herbaty, ponieważ wówczas zaopatrywaliśmy się na zapas.
Ceny w dół? Nie wszędzie
Marzec 2020 roku był wyjątkowy dla sprzedaży produktów z długim terminem ważności. Niepewność co do kierunku rozwoju pandemii, a także obawa przed brakami w sklepach spowodowała masowe wykupowanie wspomnianych towarów. Za tym też poszły wyższe ceny.
Aktualnie w kilku segmentach całej kategorii herbaty poziomy cen nieco spadły. Tak się stało w przypadki pozycji czarnych ekspresowych. W 2020 roku za 100 g tego produktu trzeba było zapłacić 6,83 zł. Rok później średnia cena spadła o 0,20 zł. Kolejnymi segmentami ze spadkiem są warianty herbaty ekspresowe owocowe, które z poziomu 10,10 zł zeszły do 9,77 zł oraz ekspresowe ziołowe, których cena z 2021 r. wynosząca 10,99 jest niższa o 0,10 zł względem roku 2020. Wzrosty cen dotyczą natomiast pozycji zielonych liściastych – z 6,34 zł na 6,42 zł oraz czarnych liściastych – z 7,33 na 7,61 zł.
Jak informuje dr Magdalena Wilgatek – obecnie do najtańszych wariantów należy segment herbaty zielonej liściastej oraz czarnej ekspresowej. W przeliczeniu na 100 g produktu ta pierwsza w 2021 roku była dostępna w cenie ok. 6,42 zł, a druga – 6,63 zł. Więcej – bo 7,61 zł – trzeba było średnio w ubiegłym roku zapłacić za herbatę liściastą czarną, Wariant owocowy w torebkach ekspresowych kosztował 9,77 zł. Najdroższe były natomiast herbaty ziołowe ekspresowe. Średnio kosztowały 10,99 zł za 100 g.
W marcu 2020 roku w okresie głębokiej pandemii odnotowaliśmy wzrost sprzedaży opakowań rodzinnych, dużych, szczególnie herbat czarnych ekspresowych. Ponadto dużym zainteresowaniem cieszyły się herbaty ekspresowe ziołowe, szczególnie melisa, mięta, lipa i rumianek.
Struktura kategorii – herbata czarna na podium
Zdecydowanie najczęściej konsumenci wybierają herbatę ekspresową. Patrząc na wartość sprzedaży – zajmuje ona 85% rynku. Pozostałe udziały należą do herbaty liściastej – 11% oraz granulowanej – 4%.
Jeśli chodzi o strukturę wartościową całej kategorii to herbata ekspresowa wiedzie prym, i to ona stanowi ok 85% wartości sprzedaży całej herbaty. Herbata liściasta jest w mniejszości o stanowi ok. 11% wartości sprzedaży całej kategorii. Herbata granulowana jest zdecydowanie najmniejszym segmentem w całej kategorii.
Dzieląc herbaty na „kolory” można łatwo zauważyć, że zdecydowana większość konsumentów wybiera wariant czarny. Wartość tego segmentu w sklepach małego formatu szacowana jest na 46% udziałów całej kategorii, ale większość wynika z popularności torebek ekspresowych. Czarna liściasta odpowiada jedynie za 6% wspomnianej wartości. W przypadku segmentu herbaty zielonej – 14% to zasługa wariantów ekspresowych, a 2% - liściastych. 14% to wynik jaki uzyskała herbata ekspresowa owocowa.
Herbata ekspresowa czarna odpowiada za blisko 40% wartości sprzedaży całej kategorii herbaty. Herbata ekspresowa ziołowa oraz ekspresowa owocowa są na podobnym poziomie i obie stanowią ok. 14% wartości sprzedaży herbaty. Herbata czarna liściasta odpowiada za ok. 6% wartości sprzedaży całej kategorii, a liściasta zielona tylko 2%.
Wyniki te przekładają się na dostępność asortymentu. Czarną herbatę zdecydowanie łatwiej dostać niż choćby wariant zielony. Wśród nich prym wiodą pozycje w torebkach czy piramidkach, z których zdecydowanie szybciej i łatwiej jest przygotować napój.
Zdecydowanie częściej w sklepach małoformatowych dostępna jest herbata ekspresowa. Być może ze względu na wygodniejszy sposób jej zaparzania. Herbata czarna ekspresowa dostępna jest w blisko 90% sklepów. Nieco rzadziej, bo w 70% placówek handlowych dostępna jest herbata ekspresowa ziołowa oraz ekspresowa owocowa. Zdecydowanie rzadziej, bo tylko w 30% sklepów znajdziemy na półce herbatę liściastą czarną oraz liściasta zieloną.
