Śniadanie wielkanocne to uroczysty pierwszy posiłek w czasie świąt. Pozycją obowiązkową jest poświęcony pokarm z koszyczka.
Następnie podawane są tradycyjne potrawy takie jak żur, barszcz biały lub zupa chrzanowa z jajkiem i białą kiełbasą. Nie może zabraknąć domowych wędlin i pasztetów, mięs w różnej postaci, sałatek i wielu potraw z jajek. Na deser podawane są mazurki i babki wielkanocne.
Zwyczaje Polaków
Tradycyjne potrawy mogą się nieco różnić w zależności od regionu naszego kraju. Niegdyś różnorodność była ogromna, do dzisiaj przetrwały tylko niektóre regionalne przepisy na tradycyjne dania wielkanocne. Poniżej tylko kilka przykładów z wielu różnorodnych tradycyjnych regionalnych potraw.
Daniem, którego przygotowanie różni się w zależności od regionu jest żurek. Świętokrzyski podaje się z jajkiem pokrojonym na cztery części, chrzanem i bułką. Z kolei na Kujawach, Kurpi i Mazowszu żurek podawany jest z białą kiełbasą i jajkiem w wydrążonym chlebie lub bułce. Benedyktyni w Tyńcu żurek podają z kiełbasą i twarogiem. Na Podhalu znana jest tradycyjna wersja tej zupy na zakwasie z kiełbasą wiejską i majerankiem oraz dodatkiem wędzonego oscypka. Śląska wersja żurku przygotowywana jest na bazie wędzonych żeberek i wędzonego boczku. Podawany jest z ziemniakami i kiełbasą.
Jedną z tradycyjnych regionalnych wielkanocnych potraw jest kujawiok. To nic innego jak baba drożdżowa przygotowana z ciasta drożdżowego z rodzynkami o charakterystycznym stożkowym, karbowanym kształcie. Zazwyczaj posypuje się ją cukrem pudrem bądź polewa białym lukrem. Kiedyś kujawskie gospodynie do baby dodawały szafran, by wzmocnić jej żółtą barwę.
Z kolei w województwie świętokrzyskim wśród tradycyjnych potraw sprzed wielu lat – której przepis dziedziczony jest z pokolenia na pokolenie – są dzionie rakowskie. To gospodynie z gminy Raków zazwyczaj piekły tę potrawę, pod którą kryje się kiszka upieczona w naturalnym jelicie wieprzowym lub wołowym. Dzionie rakowskie na końcach są spięte szpilą drewnianą lub wełnianą przędzą.
Krzonówka (chrzanówka) to gęsta zupa z chrzanem z dodatkiem wędlin i jajek. Wywodząca się z południa Polski, a dokładnie z Małopolski. Według tradycji do powstawania zupy wykorzystywano pozostałości po śniadaniu wielkanocnym z poświęconych pokarmów.
Daniem goszczącym na terenach Małopolski jest również strząska. Jej nazwa nawiązuje do sposobu przygotowania. Podstawę stanowią pokrojone wędliny, jaja z dodatkiem utartego chrzanu oraz przyprawy. Wszystkie składniki zalewa się roztworem wodno-octowym i dokładnie miesza (mocno wstrząsa) wszystkie składniki.
Ser wielkanocny to biały podsuszany ser z mleka krowiego przygotowywany przez mieszkańców Krzeszowa (woj. Podkarpackie). Podawany jest w Wielką Sobotę na śniadanie do barszczu. Ser ma lekko kwaśny smak, a w zależności od dodanych przypraw można w nim wyczuć posmak np. kminku czy majeranku6.
