Nieodłącznym elementem rozwoju biznesu są inwestycje. Te realizowane w sektorze rolno-spożywczym są szczególnie istotne, ponieważ wpływają bezpośrednio na bezpieczeństwo żywnościowe oraz jakość produktów. Jak pozyskać finansowanie na inwestycje w przedsiębiorstwach rolno-spożywczych? Czym są: kredyt z gwarancją Agromax i kredyt preferencyjny z linii PR? Kto i jak może z nich skorzystać?
Spis treści:
- Inwestycje w sektorze rolno-spożywczym
- Dotacje dla sektora spożywczego z funduszy unijnych
- Instrumenty finansowe jako alternatywa dla dotacji
- Kredyt z gwarancją Agromax i kredyt preferencyjny z linii PR – jak działają?
- Kto może skorzystać z kredytu z gwaranacją Agromax i kredytu preferencyjnego?
- Gdzie po kredyt dla firmy rolno-spożywczej?
Inwestycje w sektorze rolno-spożywczym
Dzięki nowoczesnym technologiom i procesom - przedsiębiorstwa z sektora rolno-spożywczego zwiększają wydajność, ograniczają straty surowców i dostosowują działania do zmieniających się potrzeb konsumentów. To szczególnie istotne, ponieważ coraz częściej zwracamy uwagę na wpływ produkcji żywności na środowisko.
Dla wielu konsumentów odpowiedzialna, zrównoważona produkcja, staje się równie ważna jak smak czy cena produktu. To skłania firmy do inwestowania w bardziej przyjazne dla środowiska technologie i transparentne łańcuchy dostaw. Równolegle pojawiają się dyrektywy i przepisy prawa, które dyktują biznesowi podobny kierunek i wspólnie z oczekiwaniami konsumentów, determinują scenariusze rozwoju.
Dotacje dla sektora spożywczego z funduszy unijnych
Od czasu wejścia Polski do Unii Europejskiej, ogromną siłą napędową rozwoju polskich firm – w tym też spożywczych - są fundusze unijne. Z pierwszych środków na współfinansowanie inwestycji w sektorze spożywczym przedsiębiorcy korzystali jeszcze w ramach budżetów przedakcesyjnych. Kwoty dostępne w poszczególnych programach przedstawia poniższa tabela:
A na jakie dotacje z funduszy unijnych mogą teraz liczyć firmy spożywcze?
W ramach bieżącego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej (PS dla WPR) na lata 2023-2027 w specjalnym działaniu dla przetwórców rolno-spożywczych i podmiotów wprowadzających do obrotu produkty rolne, działające w zorganizowanych formach współpracy rolników (działanie 10.7.1. Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości "dotacja" – poza gospodarstwem), na współfinansowanie inwestycji przewidziano zaledwie 204 mln euro. Nabór wniosków o dotacje w ramach tego działania jest planowany na I kwartał 2026 r., a kwalifikowane do dofinansowania koszty, które będą poniesione po złożeniu wniosku o dotację w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).
Firmy spożywcze teoretycznie mogą sięgać po środki w ramach Funduszy Spójności, natomiast tam wymogi co do kwalifikacji inwestycji rozwojowych do dotacji są bardziej rygorystyczne, a konkurencja większa – wsparcie nie jest sektorowe, a budżety ograniczone.
Instrumenty finansowe jako alternatywa dla dotacji
W związku z tym, że pula środków publicznych jest ograniczona, a potrzeby inwestycyjne ogromne, Komisja Europejska wymusza na krajach członkowskich przejście na bardziej efektywny system wsparcia, który pozwala sfinansować więcej projektów mniejszym kosztem.
Zgodnie z tą zasadą bezzwrotne dotacje są zarezerwowane głównie dla projektów wysokiego ryzyka, innowacyjnych lub niekomercyjnych (np. społecznych, edukacyjnych). Biznes wspierają przede wszystkim instrumenty zwrotne, czyli preferencyjne pożyczki lub gwarancje, co pozwala na wielokrotne wykorzystanie tych samych pieniędzy. Tę zmianę obserwujemy też w PS WPR 2023-2027.
Kredyt z gwarancją Agromax i kredyt preferencyjny z linii PR – jak działają?
Środki na dotacje do nakładów inwestycyjnych dla firm spożywczych zostały ograniczone , ale pojawiła się opcja preferencyjnego kredytu z elementami wsparcia zwrotnego (gwarancja spłaty kredytu) oraz bezzwrotnego (dotacja do odsetek) – Kredyt z gwarancją Agromax i dopłatą do odsetek.
W ramach działania 10.7.2. PS WPR – Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości „instrumenty finansowe” – poza gospodarstwem, na dotacje do odsetek przewidziano 19 mln zł. Alokacja na gwarancje to 69 mln zł, która z uwagi na wielokrotne wykorzystania daje potencjał gwarancyjny na poziomie 345 mln zł, a to oznacza możliwość udzielenia przez banki działające w programie wdrażanym przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) kredytów z dotacją do odsetek na poziomie 575 mln zł.
Alternatywą jest finansowany z budżetu krajowego – Kredyt preferencyjny z linii PR, którego zaletą, podobnie jak w przypadku ww. instrumentu, jest niski koszt finansowania, wynikający z dopłaty do oprocentowania. Kredyt ten dla odmiany wdrażany jest na podstawie umowy banków z ARiMR.
Oba rozwiązania, m.in. dzięki dopłatom do oprocentowania, są tańsze od komercyjnych kredytów inwestycyjnych i stanowią alternatywę dla dotacji z uwagi na:
- większy dostępny budżet,
- szerszy zakres kosztów kwalifikowanych,
- prostą dokumentację aplikacyjną w porównaniu do wymogów instytucji przyznających dotację do nakładów inwestycyjnych,
- możliwość realizacji inwestycji od ręki, bez oczekiwania na nabór wniosków, ocenę oraz wyniki wyścigu o środki z innymi projektami.
Kredyty dostępne są w bankach na bieżąco, do wysokości limitów przyznanych przez ARiMR lub BGK. O możliwości skorzystania decyduje kolejność złożenia wniosków kredytowych.
Kto może skorzystać z kredytu z gwarancją Agromax i kredytu preferencyjnego z linii PR?
Nie ma prostej odpowiedzi, który z kredytów wybrać. Warto natomiast zwrócić uwagę na to, kto może skorzystać z poszczególnych rozwiązań. Jakie są warunki?
Przede wszystkim przedsiębiorstwo, które wnioskuje o jeden z tych dwóch kredytów, musi spełniać warunki udzielenia wybranego rozwiązania. Podstawowym warunkiem w przypadku obu kredytów jest konieczność spełniania unijnej definicji przedsiębiorstwa MSP:
- zatrudnienie do 249 osób,
- roczny przychód do 50 mln euro lub suma bilansowa do 43 mln euro.
Z perspektywy finansowej, korzystniejszy jest kredyt preferencyjny z linii PR, z dopłatą w całym okresie kredytowania. Jednak nie skorzystają z niego firmy, które rozpoczęły już inwestycję czy grupy producenckie albo podmioty, które nie zajmują się przetwórstwem pierwotnym.
Producenci makaronów, słodyczy, piekarnie, ciastkarnie, hurtownie produktów rolnych, prowadzone jako zorganizowane formy współpracy rolników, znajdą wsparcie tylko w ramach Kredytu z gwarancją Agromax i dopłatą do odsetek. Atutem tego rozwiązania jest bezpłatna gwarancja, która stanowi zabezpieczenie zobowiązania, co zdecydowanej większości przypadków skutkuje większą przychylnością banku, a Klientowi zapewnia niższy koszt finansowania i lepszą strukturę transakcji. Dodatkowo można finansować 90% kosztów inwestycji, w tym inwestycji rozpoczętych, a dopłatą można objąć również potrzeby obrotowe powiązane z inwestycją.
Kredyt z gwarancją Agromax ma też ograniczenia – dotacja do odsetek należy się tylko w przypadku inwestycji prośrodowiskowych lub realizujących strategię "Od pola do stołu". Wystarczy jednak, aby element inwestycji spełniał ten warunek, a całe przedsięwzięcie i powiązane z nim potrzeby obrotowe można sfinansować na preferencyjnych zasadach.
Gdzie po kredyt dla firmy rolno-spożywczej?
Kredyty z dotacjami dla przetwórców można uzyskać w bankach, które zawarły stosowne umowy z ARiMR (Kredyt preferencyjny z linii PR) lub BGK (Kredyt z gwarancją Agromax i dotacją do odsetek).
Warto przystąpić do rozmów z bankami, które mają duże doświadczenie w obsłudze tego typu rozwiązań i przeprowadzą Klienta profesjonalnie przez cały proces obsługi kredytów ze wsparciem publicznym.
Pierwszym bankiem, który udzielił kredytu dla przetwórców jest BNP Paribas Bank Polska S.A., który ma w swojej ofercie oba rozwiązania. „Jako lider finansowania sektora Food & Agro oraz bank numer 1 w sprzedaży Kredytu z gwarancją Agromax i dopłatą do odsetek, służymy ekspercką radą i wiedzą naszych doradców w Centrach MSP i Centrach Korporacyjnych, którzy przeanalizują potrzeby firmy i zarekomendują najlepsze rozwiązania” - informuje Kinga Wąsik, Menedżerka Zespołu Produktów Food and Agro w Banku BNP Paribas.
foto: mat. partnera
