Produkty, z których Polska słynie na świecie to w wielu przypadkach towary, które najpierw musiały zdobyć serca krajan, by następnie w kolejnym kroku zacząć zdobywać miano polskich hitów eksportowych. Obecnie każdego roku miliony polskich towarów opuszczają granicę i są eksportowane do krajów na całym świecie. Nasze produkty są cenione na globalnym rynku, dlatego rokrocznie zwiększa się ich eksport – z raportu przygotowanego przez SpotData "Jak rosnący eksport napędza polską gospodarkę" wynika, że w przeciągu 30 lat wartość eksportowanych przez Polskę towarów wzrosła o ponad 2500%. Jakie towary Polska eksportuje? Które produkty Made in Poland okazały się hitami eksportowymi?
Spis treści:
- Znaczenie eksportu dla polskiej gospodarki
- Charakterystyka produktów polskich na rynku międzynarodowym
- Polskie hity eksportowe – produkty, z których Polska słynie na świecie
- Polskie produkty przemysłowe
- Produkty spożywcze
- Produkty tekstylne
- Inne produkty
- Wyzwania przed polskim rynkiem eksportowym
- Produkty Made in Poland – polskie marki rozpoznawalne na świecie
- Przyszłość polskiego eksportu
Znaczenie eksportu dla polskiej gospodarki
Z raportu Światowej Organizacji Handlu (ang. World Trade Organization – WTO) "Trade Profiles 2022" wynika, że Polska zajmuje 22. miejsce w rankingu światowych eksporterów towarów – jej udział wynosi 1,51%. Jakie towary Polska eksportuje najczęściej? Okazuje się, że artykułami, które najczęściej przekraczają granice naszego kraju, są wyroby przemysłowe (80%), produkty rolno-spożywcze (15,1%) oraz paliwa i produkty przemysłu wydobywczego (4,6%).
Z raportu można dowiedzieć się również, że wartość polskiego eksportu w 2021 roku wyniosła 337 908 mln dolarów. Jego głównymi kierunkami są Unia Europejska, Wielka Brytania, Rosja (do wybuchu wojny, obecnie w wyniku konsekwencji ataku handel zamarł), USA i Ukraina. Dla ostatniego kraju Polska jest głównym partnerem gospodarczym.
Dla polskiej gospodarki eksport jest niezwykle istotny. Z analizy ekspertów z zakresu ekonomii wynika, że jest jej dźwignią rozwojową. W ostatnich kilku latach sprzedaż eksportowa Polski zwiększyła się kilkakrotnie. Ponadto pod względem PKB nasz kraj przewyższa inne, podobne pod względem zaludnienia kraje. Autorzy raportu podkreślają, ze dla rozwoju polskiego eksportu niemałe znaczenie miały fundusze europejskie, które podniosły potencjał produkcyjny przedsiębiorstw.
Charakterystyka produktów polskich na rynku międzynarodowym
Polskie produkty swoją popularność na rynku międzynarodowym zawdzięczają wielu czynnikom, m.in. ich niezawodności. Dlatego produkty, z których Polska słynie na świecie i które to cieszą się ogromnym zainteresowaniem na globalnym rynku to między innymi części i akcesoria do samochodów silnikowych, których łączna wartość w 2020 roku wyniosła niemal 11 mld euro.
Bardzo popularne towary eksportowe z Polski to także monitory, projektowy i aparatura odbiorcza. Wartość ich sprzedaży w tym samym roku została wyceniona na 6 mld euro. Na trzecim miejscu najliczniej eksportowanych towarów znalazły się meble i ich części z wynikiem 5,22 mld euro, na czwartym zaś meble do siedzenia – ich łączna wartość w 2020 roku wyniosła 4,96 mld euro.
Liczną grupą są również samochody osobowe – 4,9 mld euro – które do 2015 roku były liderem polskiego eksportu. Patrząc na sprzedaż za granicę w szerszej perspektywie, autorzy raportu wyróżnili trzy kluczowe filary, na których się ona opiera: są to elementy metalowe i plastikowe, żywość, w której skład wchodzą również papierosy, oraz meble i sprzęt AGD – wszystkie one, wraz z produktami z branży motoryzacyjnej, odpowiadają za 70% polskiego eksportu.
Polskie hity eksportowe – produkty, z których Polska słynie na świecie
Nie każdy wie, jak popularne i rozpoznawalne za granicą są polskie towary eksportowe, a na pewno wiele osób nie zgadłoby, które z nich są międzynarodowymi hitami. Jednymi z nich są autobusy Solaris, które można zobaczyć w dużych, polskich miastach, jednak lwia części produkcji jest eksportowana – pojazdy te są solidne i cieszą się dobrą opinią. Ich nabywcami są m.in. Niemcy, Dania, Słowacja, Czechy czy Szwajcaria.
Niezwykłą popularnością na zagranicznym rynku cieszą się też kosmetyki marki Inglot, które podbijają rynek w takich krajach jak Irlandia, Kanada, USA, Azerbejdżan lub Malezja. Polskim gigantem eksportowym jest też wódka Żubrówka, która jest nie tylko doskonale znana w Czechach, USA, Rosji czy Ukrainie, ale także wielokrotnie nagradzana na różnego rodzaju konkursach. Kolejnym polskim hitem eksportowym jest wafelek Prince Polo, który z rozkoszą zajadany jest m.in. w Czechach, na Litwie, Łotwie, Ukrainie, Węgrzech czy Islandii.
Silnym graczem na rynku eksportowym jest także firma Mokate, której produkty są eksportowane do ponad 70. krajów na całym świecie. Za granicą dobrze znana jest także polska odzież – marka Gino Rossi z sukcesem podbija Ukrainę, Łotwę, Węgry, Litwę, Rosję i Niemcy, a firma Reserved może poszczycić się ponad 500 salonami w Azji i Europie Wschodniej.
Polskie produkty przemysłowe
Lwią część polskiego eksportu stanowią towary przemysłu elektromaszynowego, co zawdzięczamy głównie branży motoryzacyjnej – za granicę wysyłamy przede wszystkim części i akcesoria do pojazdów, silniki, samochody osobowe, ciężarówki, akumulatory elektryczne, a także statki i jachty. Jeżeli chodzi o ostatnią kategorię, to producentami są takie firmy jak Delphia Yachts, Sunreef czy Balr Yachts. Polską specjalnością są jachty motorowe o długości 9 m.
Produkty spożywcze
Zgodnie z raportem KOWR "Wyniki eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski w 2023 r.", udział polskiego eksportu rolno-spożywczego zwiększył się z 13,8% w 2022 roku do 14,7% w 2023 roku i prognozy mówią, że ma szansę urosnąć jeszcze bardziej w kolejnych latach.
Największą wartość w eksporcie ma mięso, przetwory mięsne i żywiec, wynosząc 9,9 mld euro (19% udziałów). Kolejne miejsca zajmują ziarno zbóż i przetwory – wartość 7,6 mld euro (15% udziałów) oraz tytoń i wyroby tytoniowe – wartość 5,4 mld euro (11% udziałów). Poza czołówką uplasował się cukier i wyroby cukiernicze – wartość 3,8 mld euro (7% udziałów).
Produkty tekstylne
Według danych z 2020 roku eksport polskiej odzieży i tekstyliów wynosi 20 mld zł, przy czym warto dodać, że wartość ta z każdym rokiem rośnie o średnio 5-7% (około 1% światowego eksportu w tej grupie). Oprócz tego z danych ITRO wynika, że sprzedaż za granice niektórych rodzajów ubrań rośnie szybciej niż pozostałych – są to odzież dla narciarzy, stroje kąpielowe, a także bielizna i ubranka dziecięce.
Inne produkty
Polska jest eksporterem także innych produktów. Za granicę sprzedajemy także chemię gospodarczą: w 2019 roku zajęliśmy 9. miejsce w światowym eksporcie tej kategorii towarów, w 2020 roku 10., obuwie (w analogicznych latach 13. i 10. miejsce), produkty z gumy (dwa lata z rzędu 10. miejsce), papier (taka sama sytuacja). Eksportujemy także kosmetyki (nawet do 160 krajów na świecie), a nawet miedź i srebro oraz leki.
Poza tym jesteśmy głównym eksporterem biżuterii z bursztynu – dane z 2020 roku wskazują, że stanowi ona 70% światowego eksportu. Ciekawostką jest też fakt, że ręcznie skubany puch gęsi jest naszym głównym towarem eksportowym w wymianie z Japonią.
Wyzwania przed polskim rynkiem eksportowym
Jak donosi członek zarządu BNP Paribas Faktoring Paweł Kacprzak, eksport jest procesem, który zawsze stanowi wyzwanie dla polskich przedsiębiorstw, niezależnie od ich pozycji rynkowej czy poziomu doświadczenia. Rynek zagraniczny charakteryzuje się odmiennymi preferencjami i trendami konsumenckimi, dlatego tak istotne jest, aby firmy, które planują eksport, dokładnie zbadały gospodarkę konkretnego kraju i dostosowały swoje produkty do oczekiwań jego mieszkańców.
„Każdy kraj ma swoje specyficzne przepisy celne, które mogą obejmować cła, taryfy, kontrole graniczne oraz wymagania dokumentacyjne. Zrozumienie i przestrzeganie tych przepisów jest niezbędne, aby uniknąć opóźnień oraz dodatkowych kosztów. Ponadto, eksportowane produkty muszą spełniać lokalne normy i standardy jakości, bezpieczeństwa i zdrowia, a wysłanie towaru to dopiero początek, ponieważ kolejnym etapem pozostaje oczekiwanie na zapłatę za fakturę. Przy jej braku eksporter musi mierzyć się z próbą uzyskania zapłaty od odbiorcy funkcjonującego w innym systemie prawnym. To z kolei pociąga za sobą często wysokie koszty dodatkowe bez gwarancji uzyskania zapłaty” – komentuje Paweł Kacprzak w dniu 17.07.24 r.
Jeżeli chodzi o polski eksport, to warto mieć też na uwadze, że każda niestabilność w kraju docelowym może prowadzić do zmian w przepisach, a w konsekwencji spowodować utrudnienia w handlu, a nawet konfiskatę towarów eksportowych. Należy też pamiętać o takich czynnikach, jak recesja czy inflacja, co może powodować zwiększony popyt na eksportowane towary. „Eksport towarów za granicę wymaga starannego planowania, dogłębnego zrozumienia rynku docelowego i elastyczności w reagowaniu na zmieniające się warunki. Firmy, które potrafią skutecznie zarządzać tymi wyzwaniami, mogą z powodzeniem odnaleźć się na międzynarodowej arenie” – dodaje ekspert z BNP Paribas Faktoring.
Produkty Made in Poland – polskie marki rozpoznawalne na świecie
Polskie marki są rozpoznawalne na całym świecie. Produkty Made in Poland podbijają serca obcokrajowców – na globie można znaleźć nasze firmy odzieżowe, produkty spożywcze czy elektronikę. Jednym z polskich, rozpoznawalnych na całym świecie producentów, jest LPP – największa polska firma odzieżowa, twórca takich marek jak Reserved, Cropp, Mohito i House.
Inną znaną i szeroką rozpoznawalną polską firmą jest Asseco, które zajmuje się produkcją oprogramowań dla różnych sektorów. Przedsiębiorstwo w głównej mierze zajmuje się tworzeniem systemów informatycznych dla banków i firm ubezpieczeniowych – obecnie Asseco uznawane jest za jedno z największych przedsiębiorstw produkujących oprogramowania w całej Europie.
Firma Wawel jest nie tylko jednym z najbardziej znanych producentów słodyczy w Polsce. Po burzliwej historii obecnie eksportuje swoje przysmaki do ponad 50 krajów na całym świecie – m.in. Wielkiej Brytanii, Arabii Saudyjskiej, USA czy Niemiec.
Mówiąc o znanych polskich markach, nie sposób nie wspomnieć o kategorii, która przyniosła ogólnoświatową sławę naszemu krajowi – chodzi oczywiście o twórców kultowych gier komputerowych, czyli „Wiedźmin” i „Cyberpunk 2077”. CD Project, bo o nim mowa, pierwszą z kultowych produkcji stworzył w 2007 roku, drugą zaś w 2020.
Przyszłość polskiego eksportu
Polski eksport i import rośnie w szybkim tempie, co jest spowodowane internacjonalizacją naszych przedsiębiorstw. Największe trudności z wejściem na rynek międzynarodowy mają mikroprzedsiębiorstwa, stąd też szczególnie dla nich należy zwiększyć wsparcie. "Pomimo dynamicznego wzrostu eksportu i importu, odsetek polskich firm zaangażowanych w handel zagraniczny pozostaje niski. Według danych GUS w 2022 roku jedynie 4,8% polskich firm (113,9 tys.) eksportowało wyroby, a zaledwie 0,85% (19,9 tys.) – usługi. Niski odsetek eksporterów wynika głównie z bardzo słabych wyników mikroprzedsiębiorstw" – podaje rządowy portal trade.gov.pl.
Przyszłość polskiego eksportu w ogromnym stopniu uzależniona jest od zdolności przedsiębiorstw do przystosowania się do zmiennych warunków gospodarczych, innowacyjności, a także skuteczności. Kluczowa w tej kwestii jest dywersyfikacja geograficzna i sektorowa przy wykorzystaniu narzędzi finansowych, takich jak faktoring pełny.
Polska jest silnym graczem na rynku eksportowym, sprzedając za granicę nie tylko produkty z wielu kategorii, ale także usługi. Nasze marki są dostępne niemal na całym globie – od części i akcesoria do pojazdów silnikowych, przez artykuły spożywczo-rolne, po leki i kosmetyki. Polski eksport jest kluczowy dla funkcjonowania krajowej gospodarki, dlatego niezbędne jest wsparcie, zwłaszcza mikroprzedsiębiorstw.
foto: stockadobe(bnorbert3)
