Współczesne społeczeństwa, szczególnie w krajach rozwiniętych, żyją w czasach obfitości jedzenia. Średnio 130 kg żywności wyrzuca każdy mieszkaniec UE w ciągu jednego roku, w samej tylko Unii Europejskiej powstaje ponad 58 mln ton odpadów żywnościowych! W tym samym czasie w innych rejonach świata panuje głód. Ta sytuacja nie tylko jest moralnie naganna, ale również niesie za sobą poważne konsekwencje dla środowiska i gospodarki.
Produkcja ogromnych ilości jedzenia wpływa negatywnie na klimat, zużywając ogromne ilości energii i wody. Rolnictwo przemysłowe jest jednym z głównych źródeł emisji gazów cieplarnianych, co przyczynia się do globalnego ocieplenia. Dodatkowo, produkcja żywności na masową skalę często wymaga wykorzystywania ogromnych ilości pestycydów i nawozów, które degradują glebę i zanieczyszczają wodę. Te chemikalia nie tylko wpływają na środowisko, ale również mogą przenikać do naszego pożywienia, wpływając na nasze zdrowie.
W krajach rozwijających się, aby sprostać zapotrzebowaniu na jedzenie w krajach bogatych, wyzyskuje się pracowników rolnych, łamiąc ich prawa i oferując niskie wynagrodzenia. Wielu z tych pracowników pracuje w niebezpiecznych warunkach, bez odpowiedniej ochrony i świadczeń socjalnych. Jest to kolejny aspekt globalnej niesprawiedliwości, którą musimy zrozumieć i zacząć jej przeciwdziałać. Pracownicy ci często pracują za minimalną płacę, a ich prawa są regularnie naruszane.
W ramach globalnych wysiłków na rzecz zrównoważonego rozwoju, Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła Cel 12.3, który zobowiązuje państwa członkowskie do zmniejszenia o połowę globalnego marnotrawstwa żywności per capita na poziomie handlu detalicznego i konsumentów oraz zmniejszenia strat żywności wzdłuż łańcuchów produkcji i dostaw do 2030 roku. Wiele krajów, takich jak Unia Europejska i Stany Zjednoczone, przyjęło własne plany i strategie, aby osiągnąć ten cel. Na przykład, UE wdraża strategię “Od pola do stołu”, a USA realizuje plan “Winning on Reducing Food Waste”. Kampanie edukacyjne i inicjatywy lokalne, takie jak nasza kampania “Food Deserves Respect”, odgrywają kluczową rolę w zwiększaniu świadomości i promowaniu działań mających na celu ograniczenie marnotrawstwa żywności.
Mali producenci nie są w stanie konkurować z korporacjami
Na rynku dominują megakorporacje, które przejęły produkcję żywności, marginalizując małych rolników i firmy rodzinne. Ziemia na sprzedaż lub wynajem zazwyczaj trafia do większych rolników, a najczęściej do ogromnych korporacji, które mają więcej środków finansowych na zakup ziem. Obecnie, z 12 milionów gospodarstw rolnych w UE, 3% uprawia prawie 50% ziemi. Ta koncentracja z roku na rok rośnie, co sprawia, że podział ziemi w Europie jest bardzo niesprawiedliwy. Mali producenci nie są w stanie konkurować z dużymi korporacjami, co prowadzi do ich stopniowego znikania z rynku. W rezultacie tracimy różnorodność i jakość lokalnych produktów, które są zastępowane przez masowo produkowane towary. Korporacje te kontrolują większość łańcucha dostaw, od produkcji po dystrybucję, co dodatkowo utrudnia funkcjonowanie małym przedsiębiorstwom.
Często brakuje lokalnych owoców i warzyw w naszych supermarketach, a te dostępne często pochodzą z odległych zakątków Europy czy świata. Transport żywności na tak duże odległości również przyczynia się do emisji CO2, dodatkowo obciążając naszą planetę. W wyniku tego, ziemia przeznaczana jest pod masową uprawę, często z użyciem pestycydów i sztucznych nawozów, co niszczy glebę i ekosystemy lokalne. Długoterminowe konsekwencje takiej działalności mogą być katastrofalne dla bioróżnorodności oraz zdolności gleby do regeneracji.
Kampania “Food Deserves Respect”
Nasza kampania “Food Deserves Respect” powstała po to, aby zmienić tę sytuację. Chcemy uświadamiać ludzi o problemach związanych z marnotrawieniem żywności, wpływem produkcji jedzenia na klimat oraz wyzyskiem pracowników w krajach rozwijających się. Walczymy o to, aby promować lokalne produkty, wspierać małych rolników i firmy rodzinne, a także edukować społeczeństwo na temat zrównoważonego rozwoju. Musimy działać teraz, zanim będzie za późno. Ponadto zamierzamy informować i tłumaczyć plany ograniczenia marnowania żywności o 30% do roku 2030, co jest kluczowym krokiem w walce z globalnym problemem marnotrawstwa. Tylko wspólnymi siłami możemy zmienić przyszłość naszej planety i poprawić jakość życia na całym świecie!
Kampania finansowana jest z UE.
Autorem artykułu jest Dawid Markoff.
foto główne: mat. partnera
