Rynek e-commerce rośnie w 22% tempie. Które kategorie FMCG odniosły największy sukces? [ANALIZA]

Wraz z szybkim rozwojem technologii i Internetu, e-commerce stał się popularnym kanałem dokonywania zakupów wśród konsumentów na całym świecie. W Polsce, podobnie jak w przypadku większości krajów, duży impuls do rozwoju rynku zakupów online dała pandemia oraz związane z nią ograniczenia. Sytuację na polskim rynku e-commerce, szczególnie w kontekście kategorii FMCG, analizuje Aleksandras Bacevicius, analityk w Euromonitor International.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• W jakim tempie rośnie rynek e-commerce w Polsce.
• Jaką sprzedaż przez Internet generują kategorie FMCG.
• Jakie formy dostawy są najczęściej wybierane przez klientów e-commerce.
• Jaką wartość oraz dynamikę wzrostu ma polski rynek mobile commerce.
• W jakim tempie będzie rósł polski rynek e-commerce w ciągu najbliższych 5 lat.

E-commerce w Polsce. Jak radzi sobie branża FMCG w kanale online?

E-commerce w Polsce jest szybko rozwijającym się kanałem, rosnącym w tempie 22% CAGR w okresie od 2014 do 2022.

W 2022 roku e-commerce we wszystkich śledzonych przez Euromonitor International branżach FMCG, pomimo ostrej presji inflacyjnej i rosnących cen energii na całym kontynencie, osiągnął wartość 121 mld zł przy 15% wzroście.

W kolejnym roku handel elektroniczny znacznie zwolnił, niemniej jednak w 2023 roku utrzymał w Polsce dodatni 2% wzrost. 

Pandemia impulsem dla sprzedaży online w branży FMCG

W Polsce, podobnie jak w przypadku większości krajów, impuls dla e-commerce dała pandemia COVID-19 oraz związane z nią ograniczenia. W samym 2020 roku całkowita sprzedaż przez kanał online wzrosła w Polsce o 55% osiągając 95 mld zł. 

Jednak nie wszystkie kategorie FMCG rosły w tym samym tempie. Zdecydowanym liderem była tu Żywność z 153% wzrostem w 2020 r., wśród której największą dynamikę miały Przekąski oraz Podstawowe produkty spożywcze, rosnąc odpowiednio prawie 5-krotnie i 8-krotnie. 

Na przestrzeni lat 2014-2022 niemal wszystkie kategorie FMCG rosły w tempie dwucyfrowym. Wyjątkiem są jedynie napoje i tytoń – z powodu lokalnych przepisów ograniczających sprzedaż alkoholu przez Internet, a od 2017 roku zakazu sprzedaży większości wyrobów tytoniowych. 

W każdej spośród analizowanych głównych kategorii FMCG, to kategorie produktów podstawowych cieszyły się największym wzrostem w całym okresie 2014-2022.

Zmiany w obszarze dostawy zakupów online

Euromonitor International dzieli sprzedaż za pośrednictwem kanału online na dwa główne rodzaje realizacji – Delivery (czyli dostawa produktów zamówionych online do domu) i Pickup (określane także jako Click-and-Collect, czyli zamówienie produktów online i odbiór zamówienia w sklepie stacjonarnym).

W Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, historycznie większy udział w sprzedaży miał e-commerce z dostawą (Delivery). Wiąże się to z tym, że był to pierwotny sposób pozyskania towaru poprzez zakup online – jednak w miarę rozwoju kanału online, sprzedawcy opracowali więcej sposobów na odbiór towarów przez konsumenta, zwiększając tym samym wygodę korzystania z z tej formy zakupów.

Polacy nie chcą płacić za dostawę zakupów. Click-and-collect z 40% wzrostem w Polsce

Click-and-collect oferuje większość korzyści płynących z handlu elektronicznego, wyłączając opłatę za dostawę, jeśli zamówienie nie spełnia wymogu darmowej dostawy. Głównym motywatorem dla wyboru opcji odbioru zakupu w sklepie stacjonarnym jest oszczędność pieniędzy.

W Polsce model Click-and-collect zaczął zdobywać coraz większą popularność, kiedy po raz pierwszy pojawił się w czasie pandemii, a następnie odnotował dynamiczny wzrost. Gwałtownie rosnąca inflacja, a także kryzys energetyczny w Europie i zakłócenia w łańcuchach dostaw spowodowane wojną na Ukrainie przechyliły szalę w stronę odbioru zamówień (Click-and-collect).

W Polsce, Click-and-collect e-commerce wzrósł o 40% w 2022 roku, osiągając wartość 70 mld złotych, przyćmiewając tym dostawy do domu (Delivery e-commerce) na poziomie 50 mld złotych.

Zakupy robimy już przede wszystkim w... telefonie

Euromonitor International dalej dzieli dane dotyczące zakupów online według urządzenia i platformy użytej do złożenia zamówienia. W ten sposób wyróżniono "m-commerce", czyli zakup online dokonywany za pośrednictwem urządzeń mobilnych (telefon, tablet) oraz "PC e-commerce", kiedy konsumenci dokonują zakupu za pośrednictwem stacjonarnych komputerów. M-commerce pozwala na dalszy podział sprzedaży ze względu na platformę – aplikacja lub strona mobilna – oraz ze względu na urządzenie – smartfon lub tablet.

Polska podąża za ogólnymi trendami światowymi, gdzie konsumenci cyfrowi coraz częściej idą w kierunku zakupów online robionych za pośrednictwem urzędzeń mobilnych, a nie komputerów.

Szczytem wygody w nowoczesnym cyfrowym doświadczeniu zakupowych jest korzystanie z m-commerce szczególnie poprzez aplikacje sprzedawców. W związku z tym, polski m-commerce zwiększył się ponad dwukrotnie w 2020 roku w czasie pandemii, a w 2022 roku zdołał wzrosnąć o kolejne 22%, osiągając poziom 4,2 mld zł. 

Preferowaną platformą dla polskim konsumentów cyfrowych dokonujących zakupów przez urzędzenia mobilne są aplikacje. Co za tym idzie, sprzedawcy powinni mieć na uwadze inwestycje w takie platformy.

Tablety odchodzą w niepamięć?

Jeśli chodzi o preferowane urządzenie podczas zakupów w kanale m-commerce, większość konsumentów korzysta z telefonów komórkowych, ponieważ stały się one niezbędnym elementem współczesnego życia. Tablety są dodatkowym urządzeniem, na które większość nie może sobie pozwolić lub nie ma takiej potrzeby.

Dla większości, tablety stały się znacznie mniej przystępne w okresie wysokiej inflacji, co jest reprezentowane w 10% spadku zakupów w kanale m-commerce za pośrednictwem tego urządzenia w 2022 roku.

Perspektywy na przyszłość

Handel online w Polsce jest szybko rozwijającym się kanałem, który jak na razie uniknął trudnej sytuacji gospodarczej. Oczekuje się, że w latach 2022-2027 będzie on nadal rósł w tempie 6% CAGR.

Ostrożni konsumenci będą w ciągu najbliższych 5 lat coraz bardziej preferować Click-and-Collect e-commerce.

App m-commerce poprzez telefony komórkowe ma również przyćmić pozornie przestarzałe mobilne strony internetowe i mniej potrzebne tablety.

Pod koniec okresu prognozy w 2027 roku, m-commerce będzie ściśle rywalizował z PC e-commerce na rynkach FMCG.

Autorem tekstu jest Aleksandras Bacevicius, analityk w Euromonitor International.

---

Foto: StockAdobe(Zkolra)