Choć obecnie przemysł spożywczy w Polsce boryka się ze skutkami inflacji i drastycznych podwyżek cen energii oraz gazu, w ostatnich latach rynek żywności rósł w siłę i rozwijał nowe obszary. Nie tylko poszerza się oferta produktów dostępnych w sklepach, ale staliśmy się również ważnym eksporterem w krajach UE. Co zmieniło się w ostatnich latach? Które gałęzie rozwijają się najprężniej i jak wypadamy na tle innych państw?
Charakterystyka rynku żywności w Polsce
Sektor spożywczy w Polsce jest jednym z najbardziej wpływowych i najistotniejszych działów gospodarki narodowej. Transformacja społeczno-gospodarcza w ciągu ostatnich kilkunastu lat oraz członkostwo w UE przyczyniły się do jego dynamicznego wzrostu.
Jak podaje Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, przemysł spożywczy w Polsce opiera się głównie o produkty pochodzące z krajowego rolnictwa – w 2017 stanowiły one aż 63% udziału. Jeżeli chodzi o eksport – naszym głównym odbiorcą jest Unia Europejska, gdzie trafia aż 80% towarów.
Do głównych segmentów rynku żywności w Polsce zaliczymy:
- rynek zbóż,
- rynek rzepaku,
- rynek cukru,
- rynek warzyw,
- rynek owoców i przetworów,
- rynek mleka i produktów mlecznych,
- rynek czerwonego mięsa oraz drobiu.
Można dostrzec, że coraz prężniej rozwija się także rynek żywności funkcjonalnej w Polsce – czyli produktów ekologicznych.
Szanse i zagrożenia dla przemysłu spożywczego
Choć sektor spożywczy w Polsce rośnie w siłę, wciąż jest wiele do zrobienia. Co będzie sprzyjać rozwojowi, a co może go wyhamować? Warto przyjrzeć się kluczowym szansom oraz zagrożeniom, przed którymi stoi rynek żywności w Polsce.
-
Szanse
Bez wątpienia bardzo ważnym motorem napędowym rozwoju przemysłu spożywczego i rolnego w Polsce nadal są środki finansowe z Unii Europejskiej, zwłaszcza z funduszy strukturalnych.
Nie bez znaczenia pozostaje także sukcesywna poprawa sytuacji społeczno-ekonomicznej na polskich wsiach. Jednak za dynamiczny, ale jednocześnie stabilny rozwój w ostatnich pięciu latach odpowiadają firmy z polskim kapitałem oraz eksport.
-
Zagrożenia
Wśród głównych zagrożeń dla przemysłu spożywczego wymienić możemy przede wszystkim dewastację gleb i ich pogarszająca się jakość, zmiany klimatyczne oraz kolejne podwyżki cen energii i gazu. Rosnącym zagrożeniem jest także konkurencja w postaci rynków zagranicznych, zwłaszcza dużych sieci handlowych.
Ile wynosi wartość rynku żywności w Polsce?
Jak podaje Research and Markets, w 2025 roku rynek żywności w Polsce może przekroczyć barierę 100 mld dolarów. Z kolei według Głównego Urzędu Statystycznego, w 2019 roku wartość wszystkich produktów wytworzonych przez sektor spożywczy w Polsce wyniosła 393 mld zł.
Wielkość rynku spożywczego w Polsce
Według danych Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, Polska jest obecnie 6. największym rynkiem w całej Europie. Potęgę rynku spożywczego najłatwiej ocenić po skali eksportu. W UE liderami są Niemcy, Niderlandy, Francja, Hiszpania oraz Włochy – w tym zestawieniu Polska pozostaje jednak istotnym graczem, zajmując 7. miejsce. Na świecie na podium plasują się USA, Brazylia, oraz Chiny.
Polski rynek żywności ekologicznej
Rynek żywności ekologicznej w Polsce stał się mocno zauważalny. Jak podaje opracowany przez Koalicję na Rzecz Rozwoju Rynku Żywności BIO i NielsenIQ raport "Żywność ekologiczna w Polsce. Raport 2021", jego wartość szacuje się na 1,36 mld zł. Wzrost odnotowuje m.in. rynek żywności bezglutenowej w Polsce.
Trendy na rynku produkcji ekologicznej żywności
Polski rynek żywności ekologicznej posiada kilka wiodących produktów – jak podają specjaliści NielsenIQ są to produkty BIO dla dzieci, jogurty i napoje roślinne oraz soki, nektary i napoje.
Co ciekawe, rynek żywności wygodnej w Polsce swoich klientów znajduje głównie w Internecie, a nie w sklepach stacjonarnych
Analiza konkurencji przemysłu spożywczego
Kto konkuruje na rynku żywności w Polsce? Weźmy pod uwagę dwa aspekty, czyli konkurencję na rynku żywności w Polsce, oraz największych graczy w Polsce.
-
Konkurencja na rynku żywności w Polsce
Przemysł spożywczy w Polsce wyróżnia się tradycją, produktami wysokiej jakości oraz konkurencyjnością pod względem kosztów produkcji. Konkurencyjność jest duża, bo według Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu w sektorze znajduje się ponad 1274 firm, zatrudniających więcej niż 49 osób.
-
Najwięksi gracze na rynku polskim
Sektor spożywczy w Polsce możemy podzielić na międzynarodowe koncerny, działające w naszym kraju od początku lat 90., oraz polskie marki. Do tych pierwszych zaliczymy takie firmy jak: Danone, Nestle (i należący do niej brand Winiary), czy Unilever.
Wśród rodzimych brandów do największych graczy zaliczymy między innymi Mlekovitę, Mlekpol, Piątnicę, Łowicz, Tarczyński, Indykpol oraz Polski Cukier.
Jakość żywności w Polsce
Odwołując się do danych Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu śmiało można powiedzieć, że polska żywność wyróżnia się wysoką jakością. Świadczy o tym coraz większy eksport – Polska słynie na rynkach zagranicznych ze znakomitych owoców, mięsa i produktów mleczarskich oraz pieczywa.
Jak zmieniał się rynek żywności w Polsce na przestrzeni lat?
W minionej dekadzie nastąpiło znaczące ożywienie rozwoju przemysłu żywności w Polsce. W 2016 roku średnioroczna wartość produkcji zaczęła przekraczać 5% w skali roku. Kolejne lata to już stabilna dynamika rozwojowa, która utrzymuje się, pomimo pandemii i kryzysu gospodarczego.
Porównanie rynku polskiego ze światowym rynkiem żywności
Sektor spożywczy w Polsce jest dla światowych rynków konkurencyjny, zwłaszcza w przypadku gruntów inwestycyjnych. Cały czas rośnie również eksport polskiej żywności – szczególnie przetworów mięsnych, oraz owoców i warzyw. Staliśmy się w tym obszarze partnerem dla Hiszpanii i Francji, ale także USA.
Co czeka polski segment żywności w przyszłości?
W obliczu niestabilności światowej gospodarki i kryzysu, jaki wywołały m.in. pandemia oraz wojna w Ukrainie, trudno o jednoznaczne prognozy. Na pewno rozwojowy będzie eksport żywności na rynki UE oraz do krajów poza Unią Europejską – głównie Stanów Zjednoczonych. W dynamicznym tempie rozrasta się także rynek zdrowej żywności w Polsce.
Podsumowanie
Przemysł spożywczy w Polsce to jedna z najważniejszych i najbardziej dochodowych gałęzi gospodarki. Ostatnie lata to stabilny wzrost oraz coraz większy nacisk na eksport. W Unii Europejskiej jesteśmy pod tym względem na mocnej pozycji. Rynek żywności w Polsce to w większości produkty pochodzące z rodzimych gospodarstw rolnych. Główne obszary sektora spożywczego w Polsce to zboża, mleko, owoce i warzywa, czerwone mięso i drób.
Foto: StockAdobe(Syda Productions)
