Napoje energetyczne w Polsce pojawiły się w latach 90. Od tego czasu stale zyskują na popularności. Kategoria ta stale rośnie, nawet mimo spowolnienia całej kategorii napojów.
To napoje bezalkoholowe, najczęściej gazowane o właściwościach pobudzających, które kryją się w składnikach energetyków. Są to najczęściej: kofeina, guarana czy tauryna. A oprócz działania pobudzającego w zależności od dodatków poprawiają koncentrację, zwiększają szybkość reakcji czy przeciwdziałają zmęczeniu. Jednak to czy energetyki są zdrowe budzi pewne wątpliwości. Czy picie napojów energetycznych ma jakieś skutki uboczne?
Czy energetyki są zdrowe?
Oprócz już wspomnianej kofeiny, guarany czy tauryny w napojach energetyzujących często znajdują się także: inozytol, cukry proste, witaminy z grupy B, substancje aromatyzujące, dwutlenek węgla, substancje konserwujące i regulatory kwasowości.
Same substancje nie są niezdrowe dla organizmu. Jednak ryzyko dla zdrowia mogą stwarzać proporcje w jakich zostały skomponowane. Kofeina ma zarówno korzystny, jak i negatywny wpływ na organizm człowieka, a efekt zależy od spożytej dawki, wrażliwości organizmu, stanu zdrowia oraz wieku. Czy energetyki szkodzą? Jakie są skutki picia energetyków?
Wpływ energetyków na organizm
Energetyki są spożywane głównie w momencie spadku energii w ciągu dnia, zamiast kawy czy w celu zniwelowania senności. Jednak mimo pozytywnych aspektów istnieją negatywne skutki picia napojów energetycznych wpływające zwłaszcza na zdrowie. Pojawiają się one zazwyczaj w momencie przedawkowania ilości wypijanych energetyków.
Dlaczego energetyki są niezdrowe? Przede wszystkim zawierają składniki, które w dużych ilościach mogą doprowadzić do przekroczenia dawek, co powoduje efekty toksyczne. Energetyki a zdrowie – negatywne skutki picia energetyków mogą nieść ze sobą ogromne konsekwencje.
Skutki uboczne picia energetyków
W przypadku spożycia zbyt dużej dawki mogą pojawić się skutki uboczne energetyków. Najbardziej narażone na nie są osoby chore. Jednak skutki uboczne picia energetyków dotyczą także całkowicie zdrowych osób.
Do takich skutków należą m.in.:
- nadmierna pobudliwość,
- problemy żołądkowe,
- zawroty głowy,
- skoki ciśnienia tętniczego,
- odwodnienie organizmu,
- zaburzenia pracy serca,
- drgawki,
- wymioty,
- halucynacje,
- stany lękowe,
- bezsenność,
- problemy z oddychaniem,
- utrata przytomności.
Mimo to energetyki są bardzo popularne. Wśród tych dostępnych na rynku najbardziej znane marki to Tiger, Red Bull, Black czy Monster. Czy ich picie Tigera, Red Bulla czy Monstera jest szkodliwe?
Tiger napój – skutki uboczne
Pod marką Tiger dostępnych jest wiele wersji smakowych energetyków, również takich bez dodatku cukru. Klasyczne wersja Tiger Energy Drink Classic to gazowany napój energetyzujący o wysokiej zawartości tauryny i kofeiny. Oprócz tego w składzie znajduje się cukier i/lub syrop glukozowo-fruktozowy, regulatory kwasowości, barwniki i witaminy.
Czy napój Tiger powoduje skutki uboczne? Wysoka zawartośc kofeiny sprawia, że nie zaleca się stosowania u dzieci, kobiet w ciąży i kobiet karmiących piersią. U zdrowych, dorosłych osób Tiger spożywany z umiarem nie powoduje skutków ubocznych. Warunkiem braku skutków ubocznych jest także nie mieszanie Tigera z alkoholem.
Red Bull – skutki uboczne
Red Bull to kolejna marka oferująca zarówno klasyczny wariant, propozycje o różnych smakach jak i bez cukru. W puszce Red Bulla o pojemności 250 ml znajduje się 80 mg kofeiny. Mniej więcej tyle samo co w jednej filiżance kawy. Oprócz tego w składzie znajdują się witaminy z grupy B, które ograniczają uczucie zmęczenia i znużenia, wspomagają procesy umysłowe, uczestniczą w procesie metabolizmu.
W 100 ml Red Bulla znajduje się 11 g cukru, który wytwarzany jest z buraków cukrowych. W składzie znajduje się także tauryna. Czy spożycie Red Bull ma skutki uboczne? Podobnie jak w przypadku Tigera kluczowy jest umiar w spożyciu. Zdrowa dorosła osoba powinna spożywać w ciągu dnia 300-400 mg kofeiny, należy brać pod uwagę także inne zawarte składniki w tego typu napojach.
Czy monster jest szkodliwy?
Monster Energy oferuje zarówno klasyczną wersję, bez cukru, o smaku mango jak również niegazowaną wersję napoju energetycznego. W składzie, podobnie jak w przypadku poprzednich marek, występują m.in. kofeina, tauryna, cukier, aromaty, dwutlenek węgla, substancje konserwujące czy witaminy.
Czy Monster jest szkodliwy? Monster Energy spożywany przez osoby zdrowe z umiarem nie jest szkodliwy. A czy dzieci mogą pić Monstera? Jak w przypadku poprzednich nie zaleca się spożywania przez dzieci, kobiety w ciąży i u osób wrażliwych na kofeinę o czym informuje sam producent.
Za dużo energetyków – objawy
Spożywanie energetyków w dużej ilości nie jest wskazane przede wszystkim z powodu wielu skutków ubocznych. Jak energetyki wpływają na organizm?
Do skutków ubocznych przedawkowania energetyków należą:
- przyśpieszenie i niemiarowość serca,
- bóle i zawroty głowy,
- bezsenność,
- drażliwość,
- pobudzenie,
- niepokój,
- nudności,
- wymioty,
- osłabienie.
W skrajnych przypadkach występują drgawki i porażenie układu oddechowego.
Zdaniem naukowców, napoje energetyzujące zagrażają nie tylko zdrowiu, ale i życiu. Już jedna puszka jest w stanie doprowadzić do zawału serca, co tyczy się zarówno starszych, jak i całkiem młodych osób.
Napoje energetyczne – skutki uboczne u dzieci
Składniki zawarte w napojach energetycznych mogą mieć bardzo szkodliwy wpływ na zdrowie najmłodszych. Odpowiedzialna za negatywne skutki picia energetyków przez dzieci jest głównie kofeina. Ma ona działanie psychoaktywne a wzrost jej spożycia przez dzieci może powodować zmiany nastroju, rozdrażnienie, niepokój a spożycie dużych ilości powoduje wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Kofeina negatywnie wpływa na gospodarkę wapniową, co może powodować zaburzenia w procesie tworzenia kości.
Jak podaje Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej grupą szczególnego ryzyka są dzieci z cukrzycą, chorobami sercowo-naczyniowymi, chorobami nerek, wątroby, nadczynnością tarczycy oraz niestabilne emocjonalnie. Dowiedziono również, że napoje o wysokiej zawartości kofeiny spożywane przez dzieci i młodzież mogą prowadzić do zaburzeń w rozwoju układu nerwowego.
Ból brzucha po energetyku
Ból brzucha to kolejna dolegliwość, którą może spowodować spożywanie energetyków. Ból brzucha po energetyku powodują składniki zawarte w takich napojach. Mogą one w bardzo niekorzystny sposób wpływać na przewód pokarmowy, z czym wiążą się nieprzyjemne dolegliwości, bóle brzucha, wzdęcia, biegunki czy zgaga.
Czy w ciąży można pić energetyki?
Kobiety w ciąży nie powinny sięgać po wszelkiego rodzaju produkty, które na opakowaniu informują o takim zakazie. Czy w ciąży można pić energetyki? Napoje energetyczne należą właśnie do takich produktów.
Już sami producenci informują o tym, że tego typu napoje nie powinny być spożywane przez kobiety w ciąży: "Napój energetyczny. Wysoka zawartość kofeiny; nie zaleca się stosowania u dzieci, kobiet w ciąży i kobiet karmiących piersią. Spożywaj umiarkowanie".
Uzależnienie od napojów energetycznych
Napoje energetyczne należą także do produktów, od których można się uzależnić. Zwłaszcza codzienne picie energetyków może nieść ze sobą negatywne konsekwencje. Uzależnienie od energetyków ma wiele skutków.
Silne pragnienie wypicia energy drinka, ciągłe myślenie o wypiciu napoju, brak kontroli nad liczbą wypitych puszek to niektóre objawy uzależnienia od energetyków. Również w tym przypadku mogą wystąpić objawy związane z odstawieniem, takie jak bóle głowy, drażliwość, zmęczenie czy obniżony nastrój.
Od którego roku życia można pić energetyki?
Obecnie prawno w Polsce nie stawia żadnych ograniczeń w zakupie energetyków dotyczących chociażby tego, od którego roku życia można pić energetyki. Jedyny prawny zakaz to zabronienie sprzedaży energetyków w sklepikach szkolnych. Jednak mimo że nie ma ograniczeń w sprzedaży dzieci powinny ich unikać.
Jedna puszka napoju zazwyczaj przekracza zalecaną dla dziecka dzienną dawkę kofeiny. Zwłaszcza rodzice powinni kontrolować to czy dziecko spożywa energetyki, które niekiedy kuszą kolorowymi puszkami, różnymi smakami czy poleceniem przez celebrytów. Każdy rodzić powinien mieć świadomość tego jak działają energetyki i jaki wpływ mają na organizm.
Podsumowanie
Napoje energetyzujące to kategoria, do której należy podchodzić z rozsądkiem oraz świadomością. Mimo, że oferują wiele korzyści dodają energii do działania, wspierają koncentrację i przeciwdziałają zmęczeniu to ich częste spożywanie jest ryzykowne. Warto zwracać uwagę na skład produktu oraz zawartość substancji o silnym działaniu pobudzającym. Spożywane z umiarem dodadzą energii a spożywane z nadmiarem mogą nawet prowadzić do uzależnień. Skutków energetyków spożywanych w nie umiarkowanych ilościach zdaje się być więcej niż korzyści z ich spożywania.
Foto: Unsplash