![Inflacja nadal "spędza sen z powiek" konsumentom. 86% spodziewa się droższej żywności [DELOITTE]](/media/cache/db/aa/dbaa98567ff2c62cf7a32d579cd88d9d.webp)
Mimo pierwszego od kilku miesięcy spadku dynamiki wzrostu cen w Polsce, obawy inflacyjne nadal pozostają aktualne. Już 62% konsumentów deklaruje pogorszenie swojej sytuacji finansowej. Połowa odkłada na później poważniejsze wydatki. Te mało optymistyczne wnioski wskazuje najnowsza edycja badania Global State of the Consumer Tracker, opracowanego przez firmę doradczą Deloitte.
Zmienna sytuacja polskich konsumentów
37. edycja Deloitte Global State of the Consumer Tracker, przeprowadzona pod koniec listopada pokazuje, że nie zmienił się odsetek (32 proc.) ankietowanych Polaków deklarujących optymizm dotyczący możliwości poprawy ich kondycji finansowej w ciągu roku.
Ogólna ocena sytuacji w ostatnich dwunastu miesiącach uległa jednak pogorszeniu. Tak uważa już 62 proc. respondentów – to o 2 p.p. więcej w porównaniu z październikiem. Połowa ankietowanych (wzrost z 47 proc.) odkłada na później większe wydatki, a tylko 23 proc. (spadek o 1 p.p.) poradziłaby sobie z nagłymi i znaczącymi wydatkami, których się nie spodziewała.
Badani poprawę nastrojów deklarują natomiast w obszarze możliwości sprostania nadchodzącym płatnościom (37 proc., o 1 p.p. więcej) i spodziewają się wzrostu dochodu w przyszłym roku (40 proc., o 1 p.p. więcej).
W ostatnich edycjach badania Deloitte obserwujemy zmienne podejście konsumentów do oceny dynamiki inflacyjnej. Przez cały rok wskazania obaw dotyczących wzrostów cen oscylowały w Polsce w okolicach 80 proc., by w kwietniu, czerwcu i sierpniu sięgnąć nawet rekordowych 84 proc. We wrześniu odsetek badanych Polaków deklarujących niepokój rosnącymi cenami gwałtownie spadł do 59 proc. i po chwilowym odbiciu do 67 proc. w październiku, teraz ponownie wynosi tylko 60 proc. Pytanie, czy taki trend oznacza oswajanie się ze zmiennością inflacji, a tym samym, czy konsumenci rzeczywiście coraz mniej się jej obawiają.
Wzrosty cen zostały już oswojone?
W porównaniu z poprzednią edycją ankiety Deloitte widać, że w większości badanych kategorii produktów respondenci rzadziej spodziewają się wzrostów cen. Wyjątkiem są alkohole i wyroby tytoniowe, które wymienia trzy czwarte pytanych (wzrost o 3 p.p.).
Największe spadki wskazań dotyczą:
- paliw (o 4 p.p., do 79 proc.),
- domowych mediów (o 4 p.p. do 83 proc.).
- usług restauracyjnych (o 2 p.p., do 80 proc.),
- artykułów spożywczych (o 1 p.p., do 86 proc.),
- odzieży i obuwia (o 1 p.p., do 72 proc.).
Sytuacja finansowa głównym zmartwieniem Polaków
W kolejnych edycjach badania Deloitte wskazania dotyczące nastrojów w sprawdzanych obszarach ulegają stałym, ale przeważnie nieznacznym wahaniom. Nadal najczęściej wymienianym powodem zmartwień konsumentów jest ich osobista sytuacja finansowa, choć w ostatniej edycji ankiety wspomniała o tym już tylko połowa pytanych, co oznacza spadek o 2 p.p.
Wyraźne zmniejszenie deklarowanych niepokojów dotyczy takich sfer jak kwestie społeczne (24 proc., o 5 p.p. mniej) czy sytuacja geopolityczna (35 proc., o 4 p.p. mniej). Spadki dotyczą także opinii o stanie gospodarki (o 1 p.p. w dół, do 32 proc.) czy zagrożeniu covidowym (o 2 p.p. w dół, do 17 proc.). Z kolei w zakresie własnego zdrowia, zmian klimatycznych czy swojej sytuacji zawodowej, odpowiedzi ankietowanych pokazują wzrosty o 1-2 p.p., do odpowiednio 41 proc., 25 proc. i 19 proc.
W ostatnim czasie nie zaobserwowaliśmy wydarzeń, które w niespodziewany i gwałtowny sposób naruszałyby dotychczasową sytuację konsumentów. Wydaje się, że do kryzysu wywołanego tragicznymi okolicznościami większość ankietowanych z czasem się przyzwyczaja i ich obawy ulegają tylko nieznacznym przesunięciom między poszczególnymi badanymi kategoriami. Sytuacja ta może ulec zmianie w kolejnych falach naszej ankiety, gdy będą w niej odzwierciedlone opinie dotyczące np. dynamicznie zmieniających się cen energii i paliw w okresie zimowym, co może mieć znaczący wpływ na kondycje domowych budżetów większości konsumentów.
Najnowsza fala badania została przeprowadzona pod koniec listopada 2022 r. Była to 37. edycja przeprowadzona globalnie i 30., w której wzięli udział konsumenci z Polski. W sumie eksperci Deloitte przebadali mieszkańców 24 krajów.
Foto: StockAdobe(bodnarphoto)
