Dotychczasowe doniesienia o załamaniu rynku znajdują odzwierciedlenie w deklaracjach firm. Według badania agencji SW Research, już 94% browarów ocenia realia prowadzenia działalności jako gorsze, nawet w porównaniu do okresu lockdownów związanych z pandemią, a co czwarty browar rozważa zamknięcie działalności.
Rynek browarniczy w Polsce – trudności i wyzwania
Rynek browarniczy w Polsce tworzą duzi producenci, kilkadziesiąt browarów średniej wielkości oraz setki małych i mikro browarów – ponad 350 podmiotów rozlokowanych na terenie całej Polski. Wszystkie od kilku lat doświadczają konsekwencji zdarzeń o charakterze globalnym (pandemia, malejąca dostępność surowców) oraz krajowym (podwyżki akcyzy, inflacja).
Pierwsze poważne trudności branża odczuła w 2020 roku, kiedy wprowadzono 10% podwyżkę akcyzy. Miesiąc po tym wydarzeniu, do Polski zawitała pandemia. "Piwo jako napój podlegający sezonowości i którego wzorce konsumpcji są powiązane z HoReCa i dużymi eventami zanotowało w tym czasie istotne spadki sprzedaży" – komentuje Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie.
Obecnie wcale nie jest lepiej. Browarnicy mierzą się z zupełnie nowymi trudnościami, takimi jak wzrost cen, koszty energii czy bariery w pozyskaniu surowców. Wszystko to sprawia, że mimo zniesienia pandemicznych restrykcji, kondycja browarów nie poprawia się – zaznacza Morzycki. A branżę czekają jeszcze kolejne podwyżki akcyzy.
Zmiany kluczowych trendów
W konsekwencji nawarstwiających się trudności, już 94% browarników ocenia, że warunki prowadzenia działalności gospodarczej pogorszyły się, nawet względem okresów obowiązywania ścisłych obostrzeń powodowanych pandemią. 26,6% browarów bierze pod uwagę nawet zakończenie działalności.
Marek Kamiński, prezes Polskiego Stowarzyszenia Browarów Rzemieślniczych, zwraca uwagę na zmianę modelu konsumpcji, która jest obserwowana mimo postpandemicznego powrotu gastronomii i turystyki.
(...) na pewno ilość piwa wypijanego w pubach, barach i restauracjach jest mniejsza niż przed pandemią, co cofa nas o wiele lat w kontekście kształtowania kultury piwnej w Polsce.
Branża obserwuje także wyhamowanie rozwoju piw kraftowych. "W 2020 i 2021 roku spadki sprzedaży piw rzemieślniczych w lokalach gastronomicznych sięgały co najmniej 30-35% średnio w skali roku. Porównując tempo rozwoju piw kraftowych sprzed pandemii, szacowane na 20-25% rocznie, do obecnej sytuacji, możemy z pewnością mówić o wyhamowaniu tego segmentu piwnego rynku" – tłumaczy Kamiński.
Energia, surowce i podatki - to główne zmartwienia polskich browarników
Główne utrudnienia w prowadzeniu biznesu, których obawia się obecnie ponad 95% przedsiębiorców z branży piwowarskiej, związane są z:
- rosnącymi kosztami paliw, energii oraz surowców (97% wskazań),
- dostępnością surowców (62,3%),
- zwiększeniem obciążeń podatkowych (54,1%).
Trudności te mogą przełożyć się na dalszy spadek sprzedaży, jak też na wstrzymanie inwestycji i redukcję zatrudnienia. Z badania SW Research wynika, że więcej niż co czwarty browar na rynku (28%) zamierza zrezygnować z planowanych inwestycji, niemal połowa (45,3%) nie planuje zwiększenia zatrudnienia, a znacząca część (23,4%) je zmniejszy.
Nie wykluczamy, że spadki sprzedaży będą się przekładać na zatrudnienie, choć to najbardziej bolesny aspekt kryzysu na rynku piwa. Z żalem spoglądamy też na zamrożone plany rozwoju. Nasza branża przez lata wiele inwestowała, powstawały nowe browary, wypuszczaliśmy rokrocznie setki piwnych nowości. Obecnie nie widzimy sygnałów pozytywnych zmian, co może być przyczyną decyzji o czasowym wstrzymaniu niektórych projektów biznesowych.
Badanie "Barometr piwowara”"zrealizowane na zlecenie ZPPP – Browary Polskie, CAWI, lipiec-sierpień 2022 r. W badaniu wzięły udział 64 browary (spośród 363 na polskim rynku), 90% ankietowanych reprezentuje browary średnie i małe.
Foto: StockAdobe/Ratchapon
